مقدمــــــــــه :
افغانستان یک کشور زراعتی است که میوه وسبزی قسمت مهم باغداری را تشکیل مید هد .
یک سکتور مهم زراعت به حساب میرود ودر اقتصاد ملی کشور رول بسزای دارد در نیمه ای اول سال 1350 ه ش صادررات میوه های افغانستان در مجموع صادرات کشور ، بیشتر است %37 سهم داشته بشمول بته های طبی ، در مجموع صادرات کشور ، و %100 ، تقریباً %45 را تهیه میکرد میوه ها در افغانستان به پیمانه های وسیع تجارتی پرورش میابند .در پرورش میوه های افغانستان ، تکنالوژی عصری بکار نیفتاده ، بازهم میوه های زیاد تولید میشود .
زیرا اقلیم و آب و هوای افغانستان ، برای تولید میو ه بسیار مساعد است . میوه ها خصوصا ً میوه های برگریز به اقلیمی ضرورت دارند که در تابستان هوا خشک و از طرف روز آفتاب فراوان داشته باشد . و زمستان نسبتاً سرد باشد . در ختان میوه از گل کردن تا پخته شدن میوه به رطوبت و هوای بارانی حساسیت دارند . بعنی به امراض گوناگون و فنگسی مصاب میگردند ، خو شبختانه افغانستان همین طور اقلیم دارد که در تابستان هوای خشک و گرم می باشد ، باران نمی بارد ، آفتاب فراوان میباشد و زمستان بدون تکنالوژی جدید زراعتی هم ، میوه ها به پیمانه بزرگ تجارتی پرورش میابد میوه ها در افغانستان در تمام ولایات پرورش میشود .مگر در بعضی از ولایات در مفایسه با و لایات دیگر بیشتر پرورش و تو لید میگردد . بطور مثال در ولایت کندهار ، هرات ، ارزگان ، زابل ، غزنی ، وردک ، پروان و غیره در مقایسه با دیگر ولایت شهرت زیاد دارند .
و مقار زیاد میوه ها را تولید میکنند برای اینکه با غداری بتواند در افغانستان شکل علمی را کسب کند باید برای پرورش ، نگهداری و اصلاح آنها از تکنا لوژی عصری زراعتی استفاده نمود
تاریـــــــــــخ باغ :
باغ و با غکاری 3000 سال قبل از میلاد در مصر و جود داشت مدار ک و شواهد تاریخی نشان مید هد که در آن زمان بساری از نباتات باغی مانند انگور ، خرما، زیتون ،پیاز ، بادنگ ، کشت میشده است .
مصریان قدیم برای تولید این نباتات به عملیات مانند چپه کردن ، آبیاری ، آماده سازی زمین شناخت داشته اند بعداً باغبانی در روم و یونان قدیم رواج یافت این و قت بعد از گذشت 500 سال بر میگردد . رومیان به عملیات پیوند زدن ، تناوب کشت و مصرف کود و استفاده از گلخانه ها آشنا بو دند . در آخیر قرن پنجم میلادی و با گسترش اسلام و پیشرفت علمی مسلمانان بر خوردار شد بسیاری از کشورهای اسلامی آن زمان مانند عراق ، شام ، ایران و هند به تولید نباتات مختلف باغی میپرداختند حدود 6000 هزار سال قبل ، ایرانیان از سیستم های زراعتی گوناگونی استفاده میکردند در او ایل قرن چهارم میلادی در ارو پا ، باغبانی در ایتالیا و فرانسه پیشرفت چشمگیری داشت . بعدا ً کشف سلول توسط رابیرت هوک ،طبقه بندی علمی نباتات توسط کارللینه از مهم ترین کشفیات این دوره در طی قرون 16 تا 19 میلادی محسو ب میشد . در طی قرن بیستم با پیشرفت در رابطه های مختلف علوم به و یژه تو لید کشت اصلاح شده ، کودها و ادویه های کمیاوی و ماشین آلات زراعتی تغیرات بسیاری در باغ صورت گرفت به طوریکه پیشرفت باغ در 100 سال گذشته ( بخصوص در 30 سال اخیر ) بیشتر از 100 قرن آن بوده است . (7)
پیدایش باغ :
باغداری یکی از شاخه ها ی زراعت است که در زند گی انسان از زمان قدیم اهمیت فراوان داشته است . انسانهای اولیه برای بدست آوردن غذای خود به شکار و جمع آوری نباتات و حشی میپرداختند اما در اثر زیاد شدن جمعیت و بو جو د آمدن اجتما عات بزرگ ، هر گرو ه مصروف به انجام کار خاصی شدند و از این سبب برای تهیه غذای خود شان به سایر افراد اجتماع متکی شده اند و از آن زمان بو د که کشت کار نباتات مختلف بصورت ابتدائی شرو ع شد . از آن جایکه کشت نباتات باغی نسبت به نباتات زراعتی در سطح کمتر ضرورت داشت ، نباتات باغی در سطح کمتر و در محیط احاطه شد ه با دیوارهای بلند در داخل شهر پرورش یافته اند و کشت نباتات زراعتی به زمین های دور از شهر ها انتقال داده شدند بنا بر این منظور از باغبانی پرورش نباتات خاص در یک منطقه نگهبانی شده ای است که باغ نامیده میشود باغداری امروزه را میتوان تکنالوژی و دانش تو لید و تجارت میوه ها ، سبزی ها و نباتات زینتی نامید .
در باغداری نباتات زیاد تحت کشت و پرورش قرار داده میشود که آنها را میتوان در یکی از سه گروه ذیل تقسیم بند ی نمو د .
1- نباتاتیکه به خاطر بر آوردن غذا و یا ویتامین و مواد معدنی کشت میشوند مانند سیب و کرم .
2- نبا تا تیکه به منظور تهیه نوشیدنی ها پرورش میشوند مانند چای و قهوه .
3- نباتاتیکه برای زیبایی محیط زیست تو لید میشوند مانند ساختن چمن در فضای سبز .
باغداری یا باغبانی «1» از ترکیب دو لغت لاتینی حاصل شده است . hortus به معنی باغ و cultura به معنی کاشت و پرورش نباتات در فرهنگ ها کلیمه Horticulture به باغکاری یا باغبانی علمی یا دانش رویانیدن یا سبز کردن گلها سبزی ها و میو ه ها تعریف شده است .دانشمندان علم با غبانی در باغبانی امروزه میگویند چهار شاخه اصلی زیر و جود دارد که عبارت اند از .
1- میوه کاری 2: یادانش وفن تولیدمیوه جات.
2- سبزیکاری 3:که عبارت از کاشت وبرداشت هرنبات علفی که بخشی یا تمام آن بصورت خام وپخته به مصرف تغذیه ویاغذا میرسد.
3- گل کاری 4:شامل عملیات لازم برای کشت وپرورش نباتات گلدار یانباتات زینتی است .
4- فضای سبز 5: هنر اولیه پرورش گلها و در ختچه ها برای استفاده در فضای سبز و پارکها .(7)
4 floriculture
5- lanlands capeng[1]
پلان ایجاد باغها :
قبل از آنکه در یک ساحه باغها ایجاد شود ، نخست باید در رابطه ساحه مو رد نظر معلومات مختصر جمع آوری شود ، و بعداً در معلو مات متذکره نکات زیر ذکر شود .
1- در ساحه مورد نظر با غهای میوه دار مو جود است .
2- کدام میوه ها در این ساحه زیاد است ، و کدام میوه حاصل بیشتر میدهد .
3- منابع آبخوری و آب کافی و جو د دارد یانه ؟
4- بدست آوردن نهالهای میوه دار و تولید آن .
5- در ساحه متذکره ، امراض در ختان میوه دارومو جودیت آفات .
6- نزد یک بود ن به بازار برای فروش و عرضه میو ه ها و و سایل ترانسپورت آنها .
7 – مناسب بودن خاک برای ایجاد باغ .
بعداز بدست آوردن معلو مات با لا و در پهلوی آن با متخصصان با غداری و میو ه ها و ماهران خاک و کود مشوره کردن ، در ایجاد، پرورش و ساختن باغ ، نا رسایی های زیادی را از بین میبرد .
و درنتیجه آن در ختان میوه دار پرحاصل و باغها بدست میاید . همچنان ، برای بدست آوردن نهالهای مطمئن و شاداب با باغداران در مورد نهالهای سبزشده از تخم ها و پرورش آنها در قوریه معلومات و تجربه کافی داشته باشند .(9)
انتخاب محل یا جای باغ :
برای به عمل آوردن میوه ها باید توجه به نواحی و مناطقی کرد که جهت کشت میوه مخصوص مناسب باشد . شرایط آب و هوا و سر مای زمستان و در جه حرارت بهاری و رطو بت و همجنین سایر شرایط محلی در انتخاب نوع در خت میوه مو ئثر است .
همچنین و ضعیت حمل و نقل و بازار فروش نبات در اخذ تصمیم تأثیردارد و یکی از عوامل عمده بشمار میرود همچنان عوامل محیطی در و ضع انتخاب منطقه بسیار مو ئثر است حرارت بزرگترین عامل است که روی تقسیم جغرافیایی مناطق در میوه جات و انواع آن موئثر است ، سرمای زمستان اگر یک نواخت باشد برای در ختان میوه مناسب است . گرمای طولانی و خشک تابستان برای اغلب انواع میوه جات مضر است .سرمای بهاری یخ بندان مختصریکه در مو قع گل کردن در خت به و قوع میپیوندد خطرناک ترین و مهم ترین اتفاقی است که برای نبات پیش میا ید .
این یخ بندان بسیار خطر ناک تر از یخ بندان خز ان است . بادها ی سنگین و شدید نیز اثرات بسیار بدی داشته و به هیچ و جه مطلو ب نیستند .
بادهای خشک در مو قع گل کردن در به بار نشستن در خت موئثر است و از مقدار حاصل کم میکند و مخصوصا ً در درختان سیب اثر مو ئثر دارد . بادهای شدید برای نهالهای جوان مضر است و در خت را به یک طرف خم میکند . بر علاوه اشعه نور آفتاب برای ساختن غذا توسط برگ نقش دارد به رنگ و اندازه میوه نیز مودئثر است . همچنان خطر ژ اله نیز مد نظر گرفته شود در بعضی نواحی این خطر برگهارا پاره کرده و پوست درختان را صدمه میرساند بطور عموم در خت را از رشد باز میدارد .
روی هم رفته انتخاب محل باغ بسیا رمهم است زمین شیب بسیارزیاد نداشته باشد برای احداث باغهای میوه و عملیات باغبانی مناسب بو ده و بهترین زمین میباشد . کاشت در ختان داخل دره های وسیع و در یاچه ها به علت سرمای شدید ویخ بندان مناسب نیست و در نزدیکی در ختان انبوه اقلا ً باید با 200 متر فاصله با غ احداث کرد .
زیرا اولاً انبوه در ختان باعث سردی هوا میشو د و ثانیا ً در ختان میوه با انبوه زیاد همیشه برای جستجوی غذا و آب و نور در مبارزه و نبرد می باشند . هر چند محل بلند از نظر جریان هوای خوب وسالم برای درختان میوه منا سب است ، ولی کاشتن بالای بلندی این عیب را دارد که جریان باد ، خشکی هوا وکمی حاصل خیزی زمین به در خت ضرر میرساند جهت شیب زمین معمولا ً روی حاصل میوه تأ ثیر دارد در هر حال اگر باد دایمی باشد باید در خت میوه را در شیبی که پناه گاه باشد بکارند این مو ضوع محقیق است که شیب بطرف شمال رشد جوانه گلها را به تأخیر می اند ازد در صورت که شیب بطرف جنوب باشد رشد را زیاد مینماید .
در شیب بین مشرق و مغرب آن خیلی کم است . یخبندان های بهار ی که معمو لا ً در مو قع شب به و قوع میپیوندد گل را از بین میبرد و به همین دلیل مجدداً یا د آور میشو یم که در ختان در شیب بلند کاشته شوند خوب خو اهد بود زیر ا هوای گرم چون سبک تر است بطرف بالا سعود کرده و هوای سرد جای آنرا میگرد و هوای سرد سنگین است به قسمت ها ی تحتانی در مجا ورت سطح زمین باقی میماند و در صورتیکه در جه حرارت آن 0 یا کمتر باشد باعث سرما زدن پندکها و گل های درختان در فصل بهار میشود . حال اگر قطعه زمین که برای کاشت در نظر گرفته ایم دا رای شیب باشد هوای سرد مانند آبیکه روی سطح مایل بریزند بطرف پایین ترین نقطه سطح زمین جاری میشود و در آنجا جمع میشوند و هوای گرم بطر ف دامنه یعنی بالا ی شیب صعود میکند (5)
انتخاب زمین :
اساسا ً درختان میوه طالب زمین های مرغوب هستند و لی در جه احتیاج آنها متفاوت است ، گروهی خوشدار اراضی عمیق و نمدار بوده و تعداد دیگر ی در زمین های گرم و نسبتا ً خشک بهتر نمو میکند .
پاره نیز اراضی چونه دار را میپسندند و بعضی از درختان میوه در زمین ها ی سلت میوه مرغوب مید هند زمین باغ باید باید زهکشی شده باشد و اگر سلت باشد قادر است که آب باران و آب آبیاری را سریعتر جذب نماید و همچنین سنگلاخی و سلت زمین را گرم میکندو برای فعالیت ریشه ها مناسب است . درختان میوه در طول مدت استراحت زمستانی میتوانند در آب غوطه ور باشند مشروط بر اینکه در و قت شروع رشد بهار آبها به و سیله زهکشی به بیرون برو ند .
مو قع باز شدن جوانه گل و بالا آمدن شاخه ها غرق آب خطر ناک است و اگر بیش از یک هفته باران ببارد و زمین پر از آب شو د برای رشد نبا ت مضر است اراضی حاصل خیز بسیار مرطوب را میتوان تا اندا ز ه به و اسطه اعمال زراعتی اصلا ح نمو د یعنی روی این زمین ها را همیشه مرطوب نگهداشت که هوا در خاک بتواند نفوذ کند و لی بهتر است زهکشی نمایند تا آب اضافی از زمین خارج شود . جهت اصلاح اراضی لازم است ریگ درشت و مقداری چونه و کو د حیوانی به آن اضا فه نمایند تا برای کاشت در خت آماده شود و لی اصو لا ً بسیار پر مصرف تمام میشود لذا باد ر نظر گرفتن تمام مراتب بالا بهتر است زمین های انتخاب نمایم که برای انواع درختان مناسب باشد و حا صل خوب از آن بدست آید (5)
پرورش و ساختن قوریه :
محلی راکه برای کشت تخم نباتات تخصیص داده میشود بنام قوریه یاد میگردد . و پس از آن سبزشد نهال جوان را پیوند کرده وبعداً در موقع مناسب به محل اصلی منتقل و غرس مینمایند . در صورت که زمین شرایط لازم را نداشته باشد باید که به و سیله عملیات زراعتی و دادن کود یوانی و کود کمیاوی آنرا اصلاح و آماده کرد .
زمین قوریه را باید دو مرتبه زیر و روی نمود . دفعه اول به عمق 60-50 سانتی متر چپه نماید و بهتر است این عمل با بیل انجام گیرد .
کشت تخم در ختان میوه میتواند در دو فصل انجام گیرد در فصل بهار و خزان چنانچه باغدار بخواهد تخم را در خزان سال بکارد باید زمین رادر تابستان پشت وروی نموده و آماده سازد .
و اگر در بهار سال بخواهد کشت نماید در خزان سال قلبه کرده و یا بیل گردان نماید بعد در بهار به حدود 20 روز قبل از کاشت مجددا ً زمین را چپه نماید تا علف های هرزه زیر خاک شد ه میپو سد . اصو لاً فواید قلبه کردن زمین در خزان مفید تر از تا بستان است زیراکه زمین ها را نرم و آب باران و برف را خوبتر جذب مینما ید .
برای کاشت خسته های درشت و سخت میوه جات در محل قوریه مانند زردالو ، شفتالو ، بادام و امثال آنها بهتر است در خزان سال اقدام شود .
زمین قوریه باید هموار باشد برای هر هزار متر مربع باید 4 تا 5 تن کو د حیوانی پو سید ه داده شود . ضمنا ً در خزان سال برای هر هزار متر مربع 25 تا 30 کیلو گرام سو پر فاسفیت و به کو د حیوانی اضا فه کرد ، کو د خو ب باید به زمین پاشیده تو سط قلبه باید زیر خاک کرد . طوریکه
گفته شد چپه نمودن زمین بهتر است با بیل انجام شود گرچه گرانتر تمام میشود و لی کاری به دلخواه انجام میکیرد . (9)
روش احداث باغ :
|
سیب درختان باریک 4-3 | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| |||||
 | |||||
سیسم مستطیل :
در این سیستم نهال طوری غرس میشود که فاصله یک قطار نسبت به فاصله قطار دیگر دراز تر بو ده و در بین هردو قطار نهال میتواند intercropمثل سبزیجات و غیره کشت شود .
سیستم مربع :
در این طریقه نهال را روی خطوط شمال و جنوب به فو اصل مساوی بین خطوط میکارند .
درخت کاری به طریق مربع آبیاری وسایر عملیات مربوط به نگهداری و مراقبت در خت به آسانی و سهولت انجام میشود ولی در سطح معین تعداد درختان کمتر نسبت به طریق مثلث کشت میشود .و همچنان اگر فاصله درختان به اندازه کافی نباشد سایه هر درخت مانع رشد درخت دیگر میگردد .در این طرز هر درخت در گو شه مربع قرار میگیرد و تمام سطح باغ به و سیله کرد های عمودی بر یک دیگر از شرق به غرب و شمال به جنوب تقسیم میشوند .
سیستم ذوذنقه :
در این طریقه نهال قسما ً به شکل سیستم مربع غرس میشود فرقیکه با سیستم مربع دارد این است که نهال اضافه در مرکز مربع نیز شاند ه میشود .
سیستم مرتبه دار یا contorcystem
در این طریقه در زمین ها ی که میلان و شیبی داشته باشد بکار میرود که در این سیستم درختان که دارای میوه سنگی اند مثل زردالو ، شفتالو و غیره توافق دارد .(3)
Ph و نو عیت خاک :
خاک زمین که برای احداث باغ در نظر گرفته میشو د باید قابل نفوذ به هوا و آب بو ده و دارای تحت العرضی سالم و بدون مانع برای رشد ریشه ها باشد ( حد اقل تا عمق 2 الا 3 متر ) بهترین خاک برای احداث باغ خاک ها ی عمیق یا تحت العرضی آزاد سلت و کلی که دارای مقادر کافی مواد هیو مس باشد یا ph حدود 7 یا کمی کمتر ، برای اکثریت درختان میوه سرد سیر است .
Ph خاک مربوط به تیزابی و یا قلوی بو دن محلول خاک میباشد در محلول خاک کالوئید های خاک (چسپنا کی زرات خاک ) اشباع شده با هاید روجن در جه ph تعین میکند برای مثال یک زره کلی که مقدار زیادی آیون هایدروجن جذب میکند یک اسید ضعیف تو لید میکند و با عث ph پایین میگردد . قراریکه در فو ق ذکر شد ph مناسب برای اکثر در ختان باغ بین 6-7 میباشد خاکها ی قلوی یا ph بزرگتر از 9 و خاک های خیلی تیزابی یا ph کو چکتر از 4 محیط نا مناسب برای ریشه ایجاد میکند .
برای مثال در ph های زیاد ، آهن غیر قابل جذب شد ه و نبات دچار زردی برگها همراه با سبز ماندن رگبرگها میگردد و فعالیت مایکرو او رگانیزم ها ی خاک ، بخصوص باکتر یا ها ی مو جود در خاک ، نیز زیر تأثیر ph خاک وا قع میگردد . بعضی نباتات تیزاب دوست هستند و در ph بین 5.5-4 بهترین رشد را مینمایند . نباتات مانند( جو ، لبلبو و در ختان مانند ناک ، چهار مغذ ، گز) و غیره نیز میتواند ph های نسبتا ً با لا را تحمل کند . کار آسان برای قلوی نمودن خاک انداختن چونه به خاک میباشد مقدار علاوه کردن چونه به اندا زه ph مورد نظر ، نوع ماده چونه و قدرت کتیون خاک بستگی دارد .
بطور مثال ، خاکهای ریگی در مقایسه با خاکهای کلی با مقدار کمتر چونه تغیر ph مید هند برای تیزابی نمودن خاک ، میتوان از مواد ی چون گوگرد ، سلفوریک اسید و سلفیت آهن استفاده کرد . از کود های نایتروجنی ، چو ن نایترایت ، امونیم و سلفیت واز امونیم نیز برای تیزابی کردن خاک میتوان استفاده نمود .(4)
کشت تخم :
در صورتیکه از تخم یک نوع میوه برای تولید میوه های مختلف و متفاوت قو ریه ساخته شود باید زمین انتخاب شد ه به بخش های کو چک جداشود و تعداد این بخش های جدا شده به تعداد میوه ها مربوط است . در قوریه تخم هر میوه در کرد های جداگانه و در پلوان ها ی ساخته شد ه زرع درختان و نها لهای خسته سنگی ( زردالو ، آلو ، شفتالو ، گیلاس ، بادام) به خاک نم ناک و آب حساسیت دارند و به زودی به امراض فنگسی مصاب میشوند . از این رو تخم های آنها باید در پهلو های پلوان کاشته شود وتخم میوه های سیبی به شکل کرد در قطار زرع شود و هم میتواند در کنارهای پلوان کاشته شود .(10)
مشکلات درجه حرارت های بالا و پائین :
انواع مختلف درختان میو ه برای رشد و نموی بهتر به در جه حرارت متفاوت نیاز دارند . افز ایش درجه حرارت در تابستان و کم شد ن رطوبت باعث استراحت تابستانی درختان میوه میشود . مقا و مت درختان در برابر گرمی را تحمل حرارتی میگو یند. در جه حرارت های بالا ، تأثیر بد در قسمت های مختلف درختان میو ه دارد . باغهای میوه جات ستروس خاک آنها بدون پو شش نباتی میباشد در اثر تابش مستقیم آفتاب گرم شدن خاک از رشد ونموی تابستان باز میمانند . اما پوشش نباتی رشد باغها را تو قف نمی دهد . پوشش نباتی روی زمین در با غهای جوان تو سط ملچح کمک خوبی در کم شدن حرارت زیاد از اندازه در قسمت ریشه نموده و رطو بت خاک را محافظت میکند . از مشکلات حرارت بیش از اندازه ، گسترش رشد آفات و امراض میباشد با زیاد شدن حرارت فصل رشد ، تو لید نسل کرم سیب بیشتر میگردد. و در شب های که حرارت بیشتر از 17 در جه سانتی گرید باشد ، تخم گزاری این حشره زیاد میشود . اما در منا طق با شب ها ی خشک تو لید نسل کرم سیب کاهش میا بد . حرارت از اندازه زیاد باعث زیاد شدن در جه حرارت تنه درختان میو ه منا طق معتله و آسیب دیدن آنها میشود . زیاد شدن حرارت باعث ریزش گلها در خو شه ها ی انگو ر میگردد . نبات در حال رشد قدرت و توان مقاو مت در مقابل سردی را ندارد .
در درختان مقاوم به سردی میکانیزم های فزیو لو ژیکی سازگار حاصل میشود که در مقابل سردی مقاومت دارند . در ضمن عملیات زراعتی از قبیل انتخاب انواع مناسب با منطقه ، پایه های مقاوم به مقابل سردی ، آبیاری و کو دهی منظم که مو جب کاهش رشد در او اخر فصل میشود ، در مقاو مت درختان میوه به سردی تأثیر بارز دارد .(8)
آمادگی برای غرس :
در صورت امکان اگر چقرکها قبلا ً آماده گردد نتیجه آن بهتر است که عوامل جوی تغیرات فزیکی و کمیا وی اثرات خو بی با لای خاک چقرک ودر فر جام با لایی نمو ی نها ل دارد .
ابعاد یا قطر و عمق چقرک کلانتر بو ده و یا طوری عیار گردد که شکل منظم را دا را بو ده قطر سطح چقرک و قطر دهن چقرک یک اندازه نبوده قطر دهن چقرک نسبت به سطح آن کو چک تر باشد .
چقرک به اندازه حفر گردد که ریشه نهال آزادانه در آن جا بجا شد ه پیچ و تاب نخورده که معمو لا ً از 60-50 سانتی متر قطر و از 60-50 سانتی متر عمق میباشد و اگر بزرگتر باشد بهتر است . در نظر باید داشت خردی و بزرگی چقرک به خردی و بزرگی نها ل تناسب مستقیم دارد تمام اشجار چه مثمر و چه غیر مثمر برای نموی بهتر خو د به خاک های که دارای مواد عضوی یا مواد غذایی بهتر باشد ضرورت دارند ، بناً در مو قع کندن چقرک باید در نظر داشت قسمت سطحی آن که خا ک زراعتی میباشد به هر طرف چقرک و قسمت پایانی آ ن جانب دیگر انداخته شود .(6)
غرس نهال :
بعد از آنکه چقرک آماده شد به نهال مورد نظر تو جه شو د اگر ریشه های شکسته پوسیده و خراب مو جو د باشد آنرا زریعه آله قطع کننده که عبارت از قیچی شاخه بری یا چاقو باشد قطع و دور ساخته شود ، زیرا این ریشه ها علاوه از اینکه میزبان خوبی برای امرا ض و حشرات بو ده آب و مواد غذایی را بی فایده جذب میکند و فراموش نباید کرد که آله مذکور تیز و برنده باشد که ریشه ها را صاف قطع نمو ده و با عث زخم شدن دو باره ریشه نگردد .
و قتیکه یک تعداد ریشه نهال قطع گردید طبعا ً تناسبیکه بین ریشه و شاخچه های نهال مو جود است بر هم خورده و از بین میرود ، غرض بر قرار نمودن دو باره این تناسب لازم می افتد تا شاخه بر ی در نهال صورت چو کات بند ی اساسی نهالی میوه دار از همین جا آغاز میگردد و در نهال های غیر مثمر فقد شکل دادن و مر غوبیت آینده آن در نظر خواهد بود .
نهال های مثمر به ارتفاع 30-25 سانتی متر از سطح زمین قطع میگردد ، هدف از این قطع بو جود آمدن درختان قوی ، قد کوتاه و مناسب که شاخه بری ، ادو یه پاشی ، چیدن میوه و غیره آن
در آینده در آنها به آسانی صورت میگیر د ،میباشد . ( اگر این شاخه بری قبل از شاندن و یا بعد از غرس نها ل صورت گیرد تفاوت ندارد ) بعداً درخت در بین چقرک قسمی قرار داده میشود که دایره درخت نزدیک بروی زمین قرار گرفته خاک روی زمین بالای ریشه ریخته و بعد از آن خاک زیر بالای آن انداخته میشو د ، در صورت سخت بودن چقرک اول مقدار خاک ملایم یا نرم را کف آن ریخته و بعد اً با احتیاط تمام که ریشه پیچ و تا ب نخورد در و سط چقرک گذاشته و به ترتیب خاک اولی و دومی با لای آن انداخته شود . پس نها ل به آهستگی تکان داده شود تا ریشه جا بجا شد ه و خاک در تمام قسمت آن برسد و کدام خلای باقی نماند که باعث داخل شدن هوا و در نتیجه منجر به خشک شدن درخت میگردد . و قتیکه در جای اصلی خود جا بجا و غرس گردید اطراف آن خو ب لگد شود تا از یک طرف نها ل به زمین قایم شد ه واز طرف دیگر از داخل شدن هوا به ریشه نها ل جلو گیر ی گردد . که این عمل با عث خشک شدن درخت میگردد . به تعقب آن هر چه زو د تر به نهال آب داده شود و یکی دو روز بعداطراف آن دیده شود ، در صورت کفیده گی ها و فرو رفتگی های مو جو د باشد با لگد کردن و یا انداختن دو باره خاک اصلاح شود. (6)
آبیاری :
امکان دارد قطعه زمین تمام شرایط خوب را داشته باشد و لی امکان رسانیدن آب به آنجا نبوده ویا خیلی مشکل و پر خرچ باشد احداث باغ در چنین مناطق یکه بارند گی کافی ندارد غیر منطقی خوا هد بود.
کیفیت آب نیز عامل دیگر ی است که باید به آن تو جه بسیار زیاد داشت آبیکه برای درختان میوه مصرف میشود با ید فاقد مواد مضر برای درخت باشد (1)
بازار یابی :
باغ باید در جای قرار داشته باشد که امکان حمل و فروش حاصل در حد اقل و قت و مصرف کم مقدور باشد و الا بهره برداری تجارتی از اکثریت میوه آب دار امکان زیر نبوده و باید در این منا طق اقدام به کشت میو ه جات کرد که بتوان آنها را گدام یا خشک کرد مثل انگور برای کشمش ، زردالو برای کشته ، چهار مغذ ، پسته ، و بادام ، جلغوزه ، شفتالو برای کشته و غیره .(1)
قوای بشری :
مصرف برای استخدام باغبان در ار تباط با حاصل قابل پیش بینی از نظر دست مزد و همچنین امکان پیدا کردن آنها در مو قع ازدیاد کار ، بخصوص در رفع حاصل البته بکارگیری ماشین آلات میکانیزه برای اکثر کارهای زراعتی در با غها ی امروزی رو به پیش رفت است و سعی میشو د تا بکار گرفتن ماشین آلات کاملتر و جدید تر ضرورت و نیاز با غداری را به با غبانی مو فق تا آنجای که ممکن است ، کمتر گردد. (1)
انتخاب انواع دیر گل :
در مناطق که امکان خطر سردی در بهار مو جو د است باید تو جه جدی به و قت گلدهی نمود .
در آن مناطق از ارقام و انواع دیگر گل استفاده نمود .
این ارقام با توجه به دیر باز شدن گل ، کمتر با سردیهای دیر رس بهاری مواجه میشوند . اخیراً در بعضی از منا طق از با دام های دیر گل استفاده به عمل میا ید (2)
جدول اندازه مقاومت بعضی از در ختان میوه در مقابل سر مای زمستان:
دادن کود به درختان باغ :
از میان مواد غذایی اصلی ( یعنی نایتروجن ، پو تاشیم ، فاسفورس ) درختان میوه ، بطور دایم تا آغاز حاصل دهی و باروری ، صرف به نایترو جن اضافی ضرورت دارند و مقدار فاسفورس و پوتاشیم مو جود در خاک برای بر آورده ساختن نیازهای آبها تا آن زمان کافی است مگر اینکه از نظر دو عنصر ، کمبودی داشته باشد . برای اضافه کردن نایتروجن به خاک فور مول کلی و بسیار تقریبی توسط با غداران بکار گرفته میشود . طبق این فورمول باید بر حسب اندازه رشد در هر سال 90-60 گرام نایتروجن خالص تا حد اکثر 500 تا 1000 گرام نظر به عمر در خت ، به هر در خت داده میشود . به این ترتیب یک در خت قد کو تا ه به هر سال سن خو د 60 گرام ( تا حد اکثر 500 گرام ) و یک درخت قوی و پر رشد در هر سن و سال خو د 90 گرام تا (حد اکثر 1000 گرام) نایتروجن در سال در یا فت مینماید و بعد از رسیدن به اندا زه حد اکثر ، اندازه کود در یافت سالانه آنها بترتیب در 500 و 1000 گرام ثابط خواهد ماند که باید 2 یا 3 نو بت یکی در اول بهار و یک تا دو بار در طو ل فصل به در خت کو د پاشیده شود . اندازه مصرف کو د های فاسفو رس و پتاشیم نظر به نو ع در خت و مقدا ر این کود ها در خاک ، 15-10 کیلو گرام در سال در هر جریب میباشد برای مصرف باید کو دها به زیر خاکهای اطراف درخت مخلو ط گردند و درخت مو رد نظر آبیاری شود .
- عناصر کم مصرف مانند آهن ، مگنیزیم و غیره را با ید تنها در صو رت به خاک اضا فه کرد که علایم خاص آنها در باغ دیده شو د .
- کو د های حیوانی دارای ارزش غذایی چندانی نیستند و زیاد تر برای خو ب ساختن خواص فزیکی خاک وبالا بر دن اندازه نگهداری آب ، مو رد مصر ف قرار میگرند بر حسب اندازه مواد عضو ی مو جود در خاک ، مصرف 2 الا 8 تن کو د حیوانی پو سیده در سال در هر جریب باغ تو صعه شده است .(10)
نتیجه گــــــــیری :
جای که برای احداث باغ میو ه تعین و انتخاب میشو د باید به ما رکیت نزدیک باشد . آب برای آبیاری باغ های میو ه یک امر ضروری پنداشته شد ه و باید منبع آب سروی شود که آب مو رد ضرو رت در آنجا و جو د دارد یا خیر زمین که در آنجا با غ میو ه احداث میشو د باید بصور ت در ست هموار باشد که آبیار ی در آن بصورت در ست انجام شود .
آنجایکه در و قت گل کردن در ختان باران متواتر میبارد با غ احداث نشود چحرا که عملیه القاح و گر ده افشانی در آن و قت خو ب و به درستی انجام نمی گرد جایکه باغ در آن احداث میشود خاک آن باید زیاد باشد . وبرای پرو رش و ساختن قوریه شرایط رشد و نمو مساعد باشد در پرورش قوریه شر ایط اقلیمی آب ، هوا ، خاک کو د انتخاب همه نقش دارند مساعد باشد . زمین که در آن باغ احداث میشود با ید کا ملا ً برای غرس کردن نها ل آما ده باشد برای احداث باغات میوه زمین های انتخاب شود که آبیاری آن به آسا نی و بخوبی انجام شود . بعضی از درختان میو ه در زمین های ریگی میوه مرغوب مید هند ز مین باغ باید زهکشی شده باشد و اگر ر یگی باشد قادر است که آب باران و آب آبیاری را سریعتر جذب نماید باغ باید در جای قرار داشته باشد امکان حمل و نقل و فرو ش محصول در حد اقل و قت و یا مصرف کم قادر باشد جای را که برای احداث باغ میو ه تعین میکنیم باید در جه حرارت های با لا و پائین آن مناسب باشد که درختان به در جه های حرارت های متفاوت ضرورت دارند و باعث از بین رفتن در ختان میوه نگردد .مو ضو ع بسیار عمده و مهم دیگر در انتخاب زمین با غ این است که خاک باید دارای ph مناسب باشد ph مناسب برای بسیاری از درختان باغت بین 6 تا 7 میباشد در احداث با غ میوه با ید انواع درختان انتخاب شود که دیر گل باشد . د ر منا طق که امکان خطر سردی در بهار وجود دارد باید تو جه جدی به و قت گلدهی نمود . در ختان که دیر شگو فا شود از سردی دیر رس بهاری کمتر صدمه میبینند .
سفارشات : تمام دهاقین که مشغول زراعت در افغانستان هستند خصوصا ً دها قین که میخواهند در افغانستان باغ های میوه را احداث نمایند میتوانند که از طر یق انتخاب زمین های مناسب ، آب کافی و احداث قوریه های در ختان میوه جات مختلف به شرایط اقلیمی افغانستان توافق داشته باشد با غهای خوب و بهتر را احداث نما یند . تا بتوانند از باغ ها ی ایجاد شده که بصورت فنی و علمی آن ایجاد گردیده است حا صل بیشتر و کیفیت مرغوب بدست آورند .پس در این صورت باید فکتورهای ذیل را درنظر بگرند که عبارت اند از :
1- دهاقین باید جاهای را برای احداث با غهای میو ه جات انتخاب نما یند که آب کافی و شرایط اقلیمی منا سب را دا را باشد.
دهاقین باید از کود های عضوی و کو های کیمیا وی و همچنان کو د یو ریا مطابق به ضرورت باغ میوه جات باشد در و قت منا سب استفاده نمایند .
3- برای از بین بردن نباتات هرزه ، امراض و حشرات در قوریه و با غها از ادویه جات مورد ضرورت استفاده گردد .
4- نهال های که برای احداث باغ میوه انتخا ب مینمایند باید قوی ، شاداب و پیوند و اصلاح شده باشد .
5- چون احداث باغ به یک مقدار پول ضرورت دارد ، دهاقین که قادر به ایجاد با غ نیستند دادن پول به دها قین مذکو ر به حساب قرضه های بانکی .
با در نظر گرفتن سفارشات فوق میتوانیم با غهای دارای ، حاصل بیشتر ، با کیفیت و مرغو ب و عاری از امراض داشته باشیم .
مؤخــــــــــذ:
1- بار – انجنیر وکیل احمد – مجله کرنه – انتشا رات ارگان نشراتی و زارت زراعت و مالداری – سال 1381 - ص 33 .
2- تقی لوم – حیدر - باغبانی عمومی – انتشارات آوای نور – چاپ 1382 – ص ص 209-26 .
3- جلیلی – مرندی رسول – میوه کاری – انتشارات خیابان شهید بهشتی دانشگاه ارومیه – چاپ 1383 –ص ص 84-82 .
4- خوشخوی – مرتضی – اصول باغبانی – انتشارات دانشگاه شیراز – سال چاپ 1384 – ص 250 .
5- سلیمی – عبدالحکیم – فن باغداری – انتشار ریاست تدریسات مسلکی – سال چاپ 1363 –ص ص 7-6 .
6- قرار – عبد الو دود – سیستم فنی نهال شانی – انتشار ریاست تبلیغ و آمو زش زرا عت – سال چاپ 1385 – ص ص- 5-4 .
7- مرادی نژاد – فرید – اصول باغبانی – انتشار – فرهنگ جامع – سال چاپ 1383 – ص ص 15-13 .
8- میر محمدی – میبدی سید علی محمد – اصلاح نباتات در با غبانی – انتشار – دانشگاه کشاورزی اصفحان – سال چاپ 1381 – ص ص 64-60 .
9 – مشیری – محمد – پرورش در ختان میوه – انتشار – تهران – چاپ 1386 – ص 7 .
10- و زیر الهی – غلام رضا – در خت کاری عملی – چاپ نو بهار –سال 1378 ص 24 .
فهرســــــــــــــــــــت مطالــــــــــــــــــــب
:عناوین صفحات
مقدمه ------------------------------------------------------------------------------- -----1
تاریخ باغ ---------------------------------------------------------------------------------2
پیدایش باغ --------------------------------------------------------------------------------3
پلان ایجاد باغ-------------------------------------------------------------------------- ---5
انتخاب محل یا جای با غ -------------------------------------------------------------- -----6
انتخاب زمین -------------------------------------------------------------------------- ----8
پرورش و ساختن قوریه --------------------------------------------------------------- -----9
روش احداث با غ --------------------------------------------------------------------- - --10
Ph و نو عیت خاک --------------------------------------------------------------- --- ---12
کشت تخم --------------------------------------------------------------------------- -----13
مشکلات درجه حرارت های بالا و پایین --------------------------------------------- ------13
آماده گی برای غرس-----------------------------------------------------------------------14
غرس نهال ---------------------------------------------------------------------------- ---15
آبیاری ------------------------------------------------------------------------------ -----16
بازار یابی -------------------------------------------------------------------------- -----17
قوای بشری ------------------------------------------------------------------------ -----17
انتخاب انواع دیر گل ----------------------------------------------------------------------17
جدول اندا زه مقاومت ---------------------------------------------------------------------18
دادن کو د به درختان باغ ------------------------------------------------------------------19
نتیجه گیری ------------------------------------------------------------------------------21
سفارشات --------------------------------------------------------------------------------23
مؤخذ ------------------------------------------------------------------------------------24
No comments:
Post a Comment