اهمیت لوبیا سبز و مارکیتنگ آن

اهمیت لوبیا سبز و مارکیتنگ آن

 

مقدمـــــه:

    همان طوریکه زراعت یکی از ارکان اساسی تامین زندگی انسانها در روی کره زمین است با کشت گیاهان زراعتی انسان قادرمیگردد انواع مواد غذایی مورد نیازخودرااز نشایسته،پروتین،چربی های گیاهی وویتامین ها را تهیه می نماید.

اصطلاح سبزی سابقه تاریخی دارد و در طول تاریخ تغیرات زیادی را شامل گشت. آنچه مسلم است سبزی به گیاهی اطلاق میشد که همرای گوشت مورد استفاده قرار میگرفت از زمانیکه بشر در کره خاکی وجود داشت سبزی جز مهم غذای مورد نیاز انسان به شمار میرفت. شکارچی ها وافرادیکه درجستجوی غذا بودند از اندام های مختلف سبزی های خود رو استفاده می کردند. تاریخچه اکثر سبزی های امروزی مربوط به زمان ها ی بسیار قدیم است تعداد زیادی از سبزی ها مانند زردک،کاهو،نخودسبزوگلپی از جمله اند که در زمان های قدیم انسان به امر پرورش سبزی خود رو به منظور تغذیه به گیاه دارویی می پرداخت و ابتدا در باغچه ها وسپس در مزارع به پرورش آن اقدام می کرد .

سبزی های امروزی حاصل سال های متمادی روش های انتخابی جهش و اصلاح نباتات است بالآخره سبزی گیاهان علفی اند که قسمت ها مختلف آنها مانند برگ،ساقه،ریشه، غده ویا هم دانه های آن به صورت خام یا پخته ویا به صورت کنسروویاپودر شده به مصرف میرسد.لوبیا سبزکه یکی از جمله این سبزی ها اند عبارت از گیاه یکساله است که قسمت های پلی آن به مقصد تغذیه انسان به مصرف می رسدودر مناطق گرم ومعتدل نموی بهتررا انجام میدهد واز جمله خاندان لیگیوم می باشد. در خاکهای خنثی ویا برای خاک های نمکی از جمله نباتات اند که نیمه مقاومت دارند. لوبیا سبز دارای مقدار زیاد موادغذایی است که در ترکیب خودپروتین و ویتامین هایA,B,C را دارندوبرای مصرف انسان خیلی ها مقوی است (7).

تاریخــــــچه :

    مبدآ لوبیا احتمالآقسمت ها ی گرم امریکای جنوبی است واز شواهد باستان شناسی در مکزیک دلالت بر اهلی شدن آن در4000 سال قبل دارد. این گیاه پس از کشف امریکا به دنیای جدید وارد گردید وهم اکنون در سطح گسترده به صورت بسیار زیاد در مناطق مدیترانه کشت می شود. ودر جاهای دیگری نظر به اینست در دوره های 7000-8000 سال لوبیا از شکل وحشی وپیچان که در مناطق مرتفع (امریکای مرکزی) و(آند) پراگنده بود ودر بعد ها به صورت یک گیاه زراعتی وخوراکی درآمد که در تمام جهان پخش گردید در آخر عالمی بنام ویتماک(wetmak) در سال 1880-1888 هم در اثر تحقیقات وبازدید های خود گفته است که امریکا منشآ اصلی از لوبیا می باشد ودر بعضی از کتاب ها نظریات دیگری هم دیده میشد که آسیا را منشآ اصلی برای لوبیا می دانستندکه عالم(لینه ) به این نظر موافق بود ولی در بعد ها سخنان ویتماک مورد تایید قرار گرفت. (کپتس وبیس) در سال 1981 بطور کلی همه ارقام امریکای مرکزی و هم منطقه آند به مناطق مشابه دنیا پراگنده شده اند که به مناطق پست امریکای جنوبی(برازیل) وجنوب غربی ایالات متحده غالبیت یافت ارقام به منشآ امریکای مرکزی در برازیل ،مکزیک یا گواتیمالا شروع شده و به کولمبیا و وینزویلا منتهی شده است و به برازیل رسید. ارقام آند در افریقا،اروپا در شمال شرقی ایالات متحده انتشار پیدا کرد لوبیای سبز یکی از بخش های مهم این لوبیای معمولی است که استفاده در زمان سبز بودن پلی یا pod از بسیار زمان ها معمول بوده وتاحال جریان دارد میتوانستند از لوبیای سبز درهمان ایام در آب جوشانیده واز آن استفاده میکردند.(3)

لوبیا سبز

     گیاه است یکساله که از غلاف سبزودانه پخته آن استفاده میگردد لوبیای سبز از فامیل Leguminaceae  بوده ونام علمی آن Phasaeolus vulgaris L بوده ودارای یک ریشه اصلی وچندین ریشه فرعی می باشد در بالای ریشه فرعی غده های قهوه یی رنگ نامنظم که تثبیت کننده نایتروجن است در تناوب زراعتی درحاصل خیزی زمین خیلی موثر است. غلاف نارس و بلند آن که بین 4 الی12 عدد دانه در آن موجود است به صورت پخته در غذا به مصرف میگردد که انواع بدون رشته آن بسیار مورد توجه است اکثرگل های آن شکل جام را دارد ورنگ سفید ارغوانی است والقاح لوبیا به قسم خودبخودی صورت می گیرد ومیوه درداخل غلاف قرار دارد شکل غلاف همیشه سبز ودارای رشته های بسیار باریک وظریف در روی آنها قابل دید است این گیاه از لحاظ داشتن پروتین در زمره اولین نباتات محسوب می شود و انسان هایکه از لحاظ اقتصادی دسترس به گوشت کرده نمی توانند میتوانند نیاز پروتین خود را با استفاده نمودن این گیاه مرفوع بسازند و در مورد اینکه چه زمان بسیار خوب است که دارای مواد زیادی اند مربوط زمان چیدن آن میگردد در زمانی چیده شود در ترکیب غلاف آن آب باشد.

لوبیای سبز خوشبختانه دارای مقادیری زیادی از ویتامین ها را در ترکیب خود دارند که نیاز انسان ها را مرفوع می سازد و نوع دیگری ازین لوبیا است که دارای روغن است که برای حیوانات داده می شود مفید واقع می گردد. که برای تولید محصول حیوانی دارای ارزش است و در شرایط آب و هوای گرم خیلی ها زیاد تر رشد می کند در مناطق سرد انواع پایه بلند آن خوب است و نوع پا کوتاه آن رشد کرده نمی تواند.

خواص بوتانیکی

   لوبیا سبز گیاه است یکساله دارای یک ریشه اصلی راست وریشه های فرعی فراوان در روی ریشه های کوچک لوبیا غده های قهوه یی رنگ نامنظم در ریشه های جانبی هستند و گره ها را در ریشه های سطحی توسعه می دهند و سیستم ریشه باعث استوار نگهداشتن گیاه در خاک می شود که این فکتور بزرگ در برداشت میخانیکی است. لپه های لوبیا برخلاف نخود و باقلا از hypocotyle (قسمت بین ابتدای ریشه لپه ها) در بیرون از خاک تشکیل می شوند (Epigeal) و پس از این که مواد غذایی خود را از دست دادند از بین میروند قسمت بین لپه تا اولین برگهای لوبیا (اولین میان گره) را اصطلاحآEpicotyle می گویند. برخلاف برگهای ساده اولیه در میان گره های بعدی برگهای مرکب تشکیل می شود که برگهای مرکب از سه جفت برگچه تشکیل شده اند به دمبرگ طولانی به طور متناوب روی ساقه آن قرار گرفته اند.

شکل(1) نبات لوبیا سبزدرحال رشد.

    ممکن است برگچه ها از کرکهای ریز پوشیده شده باشند برگهای لوبیا دارای گوشواره هستند گلهای لوبیا به صورت خوشه یی یا مفرد از جوانه های جانبی کنار برگها به وجود می آید. جام گل لوبیا سفید یا ارغوانی می باشد بر اثر تلقیح گل میوه آن که به صورت غلاف یا نیام می باشد به وجود می آید غلاف لوبیا بلند باریک و گاهی ممکن است خمیده باشد.

   در هر غلاف تعداد 4 تا 12 عدد لوبیا موجود است بطور اوسط غلاف نارس لوبیا به صورت سبز مصرف می شود و به آن (snap.b) می گویند غلاف ممکن است تاردار ویا بدون تار باشد انواع بدون رشته آن بخصوص زمانیکه به صورت نارس برداشت می شود بیشترد مورد توجه است و آنرا stringless bean می نامند از نظر طول بته لوبیا به دو دسته تقسیم می شود دسته اول بالا روند است و به آن Pole bean ویا Runner bean  می گویند طول بته در انواع بالا رونده ممکن است به 2-1.5 متر برسد.

   دسته دوم غیر بالا روند ویا کوتاه Dwarf type می باشد و به آن هم Bush bean می گویند طول بته در انواع پا کوتاه از 40-50 سانتی متر تجاوز نمی کند انواع بالا رونده احتیاج برای ایستاد شدن دارند ودارای دوره رشد طولانی بوده از میزان محصول بالای برخوردار می باشند در حال حاضر بیش از چند صد رقم لوبیا سبز در دنیا کشت می شود آنها را از نظر عادت رشد،رنگ گل،اندازه گل، شکل غلاف،شکل ورنگ دانه تقسیم بندی می گردد.(4)

منشا واهلی شدن لوبیا

   فقط از اواخر قرن 19 است که دانشمندان منشا لوبیارا دنیای جدید پذیرفته اند. بر اساس مشاهدات بدست آمده از بقایای باستان شناسی که ابتدا از (پرو) و پس از آن از جنوب غربی ایالات متحده امریکا بدست آمده واولین شخصی که در مورد کشف لوبیا موفق شد عالم بنام ویتماک(Wetmak) در سال های 1880-1888 از امریکا تردید و این امر خلاف گفته های قدیمی شد که در قدیم این نظر بود که لوبیا از آسیا بوجود آمده است که این نظریه را عالم بنام لینه داده بود در سال 1753 هندوستان رامنشا لوبیا میدانست و علمای دیگر هم که نظردادند نظریه ویتماک را تایید کردند. بعد از کشفیات اولیه باستان شناسان توسط (ریزو استویل) در انکون (پرو) که بعد توسط ویتماک مورد برسی قرار گرفته بود بقایای زیادی از لوبیا نه تنها در آند بلکه در امریکای مرکزی و شمالی بدست آمد و همچنان اظهار نظر مشابه نیز درمورد لوبیای لیما در ساحل (پرو) توسط انگل در سال 1944 ارایه شد و اظهار میدارد که مکانهای باستانی نشاندهنده اولین تلاش های بشر در جهت کاشت لوبیا نیست در کشفیات باستان شناسی دوره انتقال از شکل وحشی لوبیا به شکل های اهلی شده یافت نشده است. همان طوریکه قبلآذکر شده شکل های وحشی لوبیا در دامنه وسیعی از شمال مکزیک (ایالت چهواهوا) تا شمال غربی ارجنتاین قرار دارند. در مکزیک ایالات (کاجامارکا) که در نزدیک اوقیانوس آرام موقعیت دارد و (کوثرتارو) اشاره کرده بودند که درین ایالت هم لوبیا به شکل خود رو یافته شده است بعد از یک سلسله مشکلات که در قسمت های مختلف ازنگاه آب وهوا وجود داشت کشت کرده اند تا بتوانند آنرا اهلی سازند ومورد استفاده انسان قرار گیرد و حالا ما از آن استفاده می کنیم.(3)

اهمیت اقتصادی وارزش غذایی

A    – اهمیت اقتصادی: لوبیای سبز بطوری وسیع هم بصورت تجارتی درمزارع بزرگ وهم بخاطرمصرف روزانه فامیل در باغچه های خانه پرورش می یایند.

لوبیای که بصورت تازه ببازار عرضه می شود و لوبیای محصولاتی یکی از مهم ترین سبزی ها را تشکیل میدهند که از لحاظ سطح زیرکشت پنجمین واز لحاظ ارزش غذایی هفتمین در میان 22 نوع سبزی عمده در سال 1977 بوده است. سطح زیر کشت وبرداشت لوبیای سبز برای عرضه بصورت تازه به بازار از(76300) هکتار در سال 1949 کاهش یافته لیکن ارزش غذایی آن روز به روز بحالت صعود در حرکت است.

    سطح زیر کشت لوبیای سبز درفلوراید تمام محصول خود را بصورت تازه ببازار عرضه میکردندبا سایر کشورها پیشتاز می باشد و در حالیکه ایالات ویسکانیس ونیویارک و میشیگان در مورد تولید لوبیای سبز خیلی ها به درجه عالی قرار دارند.

    تولید لوبیای پهن که بصورت تازه ببازار عرضه میشود تقریبآ متوقف گردیده و گذارشات میزان تولید آن قطع شده است و لوبیای پهن برای تهیه محصولات همچنان دارای اهمیت است لیکن سطح زیر کشت و میزان تولید کاهش یافته در حالیکه ارزشهای آن همرا با افزایش سطح قیمت بیشتر گردیده و ایالت کالیفورنیا در تولیدات پهن خیلی مقدم است(4).

ارزش غذائی :

    لوبیا رابه صورت سبز ویا خشک تهیه مینمایند نوع سبزآن ممکن بصورت تازه ویا کنسرو شده مصرف نمایند ازنظرمواد غذائی وویتامینها شبیه نخود است ولوبیا خشک مملو ازپروتین 30-20 % ویتامین B وویتامین E   وفاسفورس وآهن است که درجدول خواهیم دید باید توجه داشت که لوبیا بصورت خام نباید مورد مصرف قرار داد زیرا به علت داشتن ماده سمی بنام فاسلین phaselin  میتواند اختلالاتی دردستگاه هضمی وسایراعضای بدن ایجاد کند این ماده سمی دراثرپخته شدن لوبیاونیز دراثر تخمراسیدهای معده ازبین میرود . (6)

    لوبیا سبزهنگامیکه خیلی تازه است ویتامین فراوان دارد وجذب اش آسان است برای بیماران قلبی توسعه میشود زیرا میوه است که دارای ماده بنام ایزوئیت است که درتقویت وقلب موثراست اما لوبیا سبز نرم نباشد برای خیلی ازاشخاص قابل هضم نیست حتئ کسانی هستند که برای این سبزی دارای حساسیت میباشد ودرجدول نشان داده میشود  .

مواد غذائی موجود درلوبیا سبز گرام در100 گرام دانه :

آب              پروتین             شحم            کاربوهایدریت          مواد سلولوزی              

3.90          4.2                2.0               1.5                         9.1

املاح معدنی وویتامینهای موجود درلوبیا سبز (ملی گرام در100 گرام دانه )

کلسیم    فاسفورس    آهن   مگنیزیم     پوتاشیم    ویتامین A، C ،B1 ، B2  ،B6

0.55 ،  0.40  ،  8.0  ،  0.25  ،  0.25 ، 33.0 ، 0.20، 08.0 ،12.0، 75.0

(2)

خواص داروئی :

    لوبیا سرخ ازنظر طب جهان گرم وتراست ولوبیا سفید معتدل است ولوبیا سبزبرچی چیزی مفید است قرار ذیل ازآنها تذکربعمل مییاید .

1.    ادارآوراست وحجم ادراررازیاد میسازد.

2.    درمان کنند بیماریهای دستگاه ادراری است.

3.    درسنگ گرده خوب است وسنگ رابرطرف میسازد.

4.    سینه وششها رانرم میکند.

5.    آب را ازبدن خارج میکند.

6.    لوبیا سبز قوی است وبرای قلب هم مقوی گفته شده.

7.            نیروی جنسی راتحریک میکند .

8.             کلسترول خون راپائین میاورد.

9.             ضد سرطان است .

10.                      برای رفع بیماریهای قلبی مفید است.

11.                      بدلیل داشتن مقدارزیاد الیاف روده ها را پاک میکند .

12.                      فشارخون رابرطرف میکند .

13.                      دراستعمال خارجی لوبیا راخمیرکرده وروی ذخمها میگذارد تاالتهام دهد.                                                                                                                                       

    هم دربدن بسیارزیاد منفعت های را دارا است که بطورخلاصه ازمقدارکم آنها یاد آورشدیم (11)

طبقه بندی لوبیا :

  ازنگاه شکل به دودسته تقسیم میگردد که بالا رونده یا پایه بلند است ودیگری پایه کوتاه .وانواع پایه بلند میتواند که بالای پایه ویا شی دیگری ایستاده شود . ونوع پایه کوتاه هم مانند سایرنباتات است وازیکجاکردن دونوع لوبیا نوع های دیگری رامیتوان کشف کرد که ازچند نوع مشهور آن میتوانیم نام ببریم

A.  لوبیای تمام خوراکی باغلاف زرد رنگ (رونده )معروف به لوبیا کره (beare)

B.   لوبیای باغلاف سبز تمام خوراکی (رونده )

C.   لوبیای دانه باغلاف غیرقابل خوراکی (رونده )

D.  لوبیای تمام خوراکی پاکوتاه باغلاف زرد (لوبیای کره )

E.   لوبیای تمام خوراکی باغلاف سبز .

F.    لوبیای دانه خشک .

G.  لوبیای پاکوتاه دانه باغلاف زرد .

H.  لوبیای دانه های آن خشک وترهردومصرف میشود .

بطوریکه در بالا از ارقام لوبیا متذکر شدیم لوبیا است که در کشورهای مترقی جهان در مزارع سبزیکاری شان وجود دارد ودر کشورهای عقب مانده د رسال های آخر که بذر سبزی وگل از کشورهای بیشرفته گرفته میشود بصورت کمی قابل دیده است بخاطراینکه انواع را درکشورهای پیشرفته پیداکردن با شرایط آب وهوای همان کشورموافقت دارد با کشورهای آورده میشود شاید توافق نکند.( 9 )

آماده سازی بستر برای لوبیا سبز

   خاک مناسب: لوبیا یک محصول متداول (در ایالات متحده امریکا) است.ومی توان آنرا در خاکهای متفاوت, ریگی,کلی,لوم پرورش داد در خاکهای ریگی, یا خاکهای کلی لوبیای سبز در زمان کوتاه تری می رسد رطوبت بالای خاک و میزان زیاد نایتروجن سبب تاخیر در رسیدن می گردد.

   غالب پرورش دهنده گان یک خاک لوم کاملآ حاصلخیز با زهکشی خوب که میزان زیاد هیومس داشته باشد را ترجیح میدهد وخاکهای که بیش از 5.5 ph   دارند دارند یا تیزابی باشند باید گچ داد لیکن ازگچ دادن زیاد هم اجتناب نمود ودر جاهای که بیماری های خاکزا وجود دارد, لوبیا سبز را نباید بیش از یک یا دوبار در یک تناوب پیج ساله کشت نمود(4).

   بهترین خاکها برای لوبیای سبز خاک های کلی وریگی است میزان کلی آن جهت تامین موادغذایی لازم وریگی آن برای بهبود وضع زهکشی و توسعه کافی ریشه لازم است بهترین ph برای آن خنثی به طرف اسیدی است وph 6.5-5.5 را بهتر می پسندد جهت تامین مود غذایی و پوک شدن خاک حدود 40کیلوگرام کود حیوانی پوسیده در برابر هر 10 متر مربع به خاک غلاوه گردد.

   خاک دادن به لوبیا هم دارای ارزش است نباتات یا لوبیای سبز را به فاصله 15 سانتی متر از هم دیگر کشت نمایند وپس ازآنکه دارای چند جفت برگ شدند ساقه های آنهارا خاک اندازی کنند به زمین نخوابد و استوار بالای خاک بماند . (5)

کاشت وطریقه های آن:

   قبل از کاشت زمین را با دسک کاملآ نرم کرده وپس ازآن در صورت لزوم با کلتیواتورها کلوخ های حاصل از دسک را خورد تر میکند بطوریکه زمین مورد کاشت کاملآ پوک ونرم گردد. باید توجه داشت که بذر هارا قبلا با مواد کیمیاوی ضد عفونی کرده ویا اینکه از بذرهای ضد عفونی شده استفاده کنند. برای جوانه زدن لوبیا نیاز به درجه حرارت بیش از 15 درجه سانتی گراد است. لوبیا در بهار بعد از رفع یخبندان زمانیکه درجه حرارت خاک حدود 12 تا 16 درجه سانتی گراد می باشد کاشت می شود. درمناطق جنوبی کشور مانند مناطقی که هوای سردبا شد دربهار کشت میگردد , کشت آن به صورت قطار انجام میگیرد.

    عمق کاشت بذرآن 2 تا 3 سانتی متر میباشد فاصله دوبته درارقام پاکوتاه 10 سانتی مترمی باشد. وفاصله دو خط کشت حدود  90 سانتی متر در نظرگرفته میشود درارقام پابلند فاصله دوبته 30-40 سانتی متروفاصله دوخط کشت ازیکدیگر حدود 90 سانتی مترمیباشد ارقام پابلند نیاز به ایستاد بودن دارد,که بالای چیزی ایستاده باشد ولی درانواع پا کوتاه چنین چیزی نیاز نیست ومتکا باید قبل از عملیه گل دهی نصب گردد معمولآ انواع پاکوتا نسبت به انواع پابلند زود تر میوه میدهد واین زمان حدود 50-40 روز از زمان کاشت تا موقع برداشت طول میکشد ولی دوره میوه دهی آنها کمتراست برای اینکه یک مدت طولانی محصول داشته باشید کشت آن هردو تا سه هفته تکرار میشود کشت لوبیا ی سبز تا هشت هفته قبل از یخبندان زمستان ادامه دارد درارقام پابلند اززمان کشت تا موقع برداشت محصول 60-70 روز طول میکشد انواع پا بلند دوران لوبیای سبز دوره میوه دهی طولانی تری داشته تا سرد شدن هوا میوه دهی آنها ادامه دارد.(11)

کشت لوبیای سبز را بصورت عموم میتوانیم به دو دسته تقسیم کنیم که دزیر از آنها شرح به عمل می آید.

A-   به شکل خالص: به شکل خالص لوبیا یک نبات اصلی بوده وتمام عملیات به خاطرآن صورت میگیرد و آنرا میتوانیم به سه دسته ذیل تقسیم کرد.

1-   طریقه بذر تخم به وسیله دست: طریقه دست پاش یکی از نامناسب ترین طریقه است که تخم را بدون هیچ نوع نظم وترتیب بالای زمین می پاشند این نوع کشت علاوه بر اینکه تمام عملیات زراعتی از قبیل خشاوه , تنظیم آبیاری , یکه کاری , نرم نمودن و خاک دادن بته ها وغیره عملیات را غیر ممکن می سازد درضمن یک مقدار تخم در زمین زیاد به مصرف میرسد.

2-   طریقه بذر تخم کپه یی: درین سیستم جویه زده شده ودرآنها به تعداد یک یا چند دانه را کشت نمود واین سیستم درین نوع نبات چندان مفید نبوده ومفیدیت که دارد اینست که به یک اندازه معین کشت میگردد.

3-   طریقه بذر تخم قطار: درین طریقه تخم هارا به طور منظم بالای خطوط موازی که به فاصله معین قرارگرفته اند میکارند. فاصله هر قطار 90 سانتی متروبین 15-40 سانتی متر بین هر بته وبه عمق 2.5-7.5 کشت میگردد وتمام عملیات زراعتی بالای آن به درستی صورت میگیرد ومیتوان به احداث جویه های کوچک بین خطوط کشت محصول را درست آبیاری کرد این نوع علاوه براینکه از ضیاع آب جلوگیری میکند وهم آب کم ضرورت دارد به همین آب کم ساحه بیشتری را تحت کشت قرار داد وازسخت شدن قشر زمین جلوگیری میکند که منجر به سرپیچ شدن نبات نخواهد شد که ازین طریق هم از اصراف زیاد تخم جلوگیری میکند ومناسب ترین طریقه است.

B-   کشت درهم لوبیای سبز: معمولآ لوبیای سبز را با جواری وگیاهان چون کچالو,قهوه,باقلا می کارند رقابت بین این گیاهان بسته به سیستم کاشت آنها فرق میکند اساسآ رقابت بین گیاهان در کشت مخلوط تحت تاثیر طول زمانی است که هر دو گیاه باهم به روی زمین باشد وعلاوه بر این خصوصیا ت مورفولوژیکی تراکم ورقابت نسبی ورایتب های هر گونه هم برآن موثر است وبه آن به سه دسته تقسیم میگردد.

1-   کشت درهم منظم Row inter cropping)): درین سیستم لوبیا وجواری در ردیف های مشخص با درجات مختلف رقابت بر طبق ترتیب وردیف ها ترتیب وتاریخ های نسبی کاشت، کشت میشوند.

2-   کشت درهم به فاصله زمانی(Relay cropping): سیستم های است که معمولآ گیاه زراعتی دوم لوبیا است . گیاه دوم را درحد فاصله بین گلدهی ورسیدن فزیولوژیکی گیاه اول می کارند.

3-   کشت درهم مخلوط (Mixed cropping): درین سیستم گیاهان به طور مخلوط کشت می شوند ودر ردیف های مشخص کشت نمی شوند درین روش کاشت معمولآ بیش از دو گیاه کاشت می شود مثل جواری , لوبیا وباقلا طول فصل روییدن وفزیولوژیکی گیاهان زراعتی تعین کننده سیستم کشت در هم است که درارتفاع خنک مناطق گرم سیر رشد ونموی لوبیا کند است ونیاز به فصل رویشی دراز مدت دارد درین محیط ها جواری ولوبیای بالا رونده با سیستم مخلوط کاشت می شوند وهر دو گیاه هم زمان کشت میشوند در ارتفاعات پایین تر اقلیم های گرم سیری اندازه زندگی لوبیا وجواری کوتاه تر است لذا تمایل به سیستم های کشت منفرد ویا درهم با فاصله زمانی وجود دارد در ارتفاع پایین شکل کشت درهم اساسآ به طول دوره ومقدار بارندگی بستگی دارد .

آبیاری: دردسترس قراردادن آب کافی ولوازم توزیع آن بسیار مهم است وقت آبیاری ومقدار آن برای لوبیای سبز به نوع خاک ,ذخیره رطوبت خاک , شرایط اقلیمی وفصلی ومرحله رشد گیاه بستگی دارد.معمولا لوبیای سبز را 3تا5 بار آبیاری کرده ودر هربار درهرهکتار 80-100 ملی مترآب توزیع میشود باتوجه به اینکه دارای ریشه کم عمق میباشد آب زیاد باعث کاهش محصول میشود ومقدار متعادل آن محصول بهتر را تولید میکند مرحله بهرانی آبیاری درگیاه شروع گل دهی است که اگردرین مرحله آب بیش از اندازه یا خیلی کم باشد گل هاریزش میکند در نتیجه باعث کاهش محصول می گردد.(8)

   تامین مداوم رطوبت یکی از عوامل بهرانی است که به روی عملکرد یکنواخت وکیفیت لوبیای سبز موثر است کمبود دروقت گلدهی میتواند سبب خسارات زیاد گردد درمناطقی که نسبتآ دارای میانگی بالای از بارندگی است آبیاری لوبیاها در خاکهای سبک وریگی وحتی خاکهای سنگین تر لازم می باشد. وغالبآ میتوان سبب بدست آوردن یک محصول گردد. (4)

   بطوریکه آزمایشات نشان میدهد که کمبود آب در مرحله گلدهی وتوسعه غلاف به شدت روی عملکرد لوبیای سبز اثر میگذارد به طوریکه تمام نشان میدهد که آبیاری درین دو مرحله سود مندی بیشتری را دارد در تحقیقی که در قسمت های معتدل اروپا نشان داده است که آبیاری قبل از گلدهی فقط برای رشد ونموی لوبیای سبز مفید است ودر تولید آن کدام رول ندارد ولی بعد از گلدهی آبیاری آن برای تولید مفیدیت زیادی را برای محصول دارد.(10)

کود :مواد که برای بالا بردن حاصلخیزی خاک به زمین داده میشود تارشد ونمو نباتات راتقویه کند وعملکرد محصول را زیاد نماید کود گفته میشود بطورکلی کود رابه دودسته تقسیم میکنیم

1.    کود عضوی : هرماده که بوسیله میکروبها قابل تجزیه باشد میتوان کود عضوی گفت وخاکهای که دارای مواد عضوی کم اند احتیاج به کود سبز ویاکود عضوی دارند کودهای عضوی را میتوان قبل ازکشت درزمین مدت 4-3 ماه درزمین انداخته شود تاخوب پوسیده شود ویا هم اگردراوایل بهاردرزمین انداخته میشود باید قبلآ مدت زیاد را درجای انبارکرده تاخوب تجزیه وپوسیده شود . تانبات بطوردرست ازآن استفاده کرده بتواند

2.    کودهای معدنی یاکیمیاوی : کودهای معدنی به مواد اطلاق میشود دارای یک یاچندعنصرلازم برای تغذیه نباتات ورشد ونموآن میباشد وچون ازمواد معدنی درکارخانجات کودسازی بطورمصنوعی ساخته میشود وعلاوه برکود کیمیاوی بنام کود مصنوعی گفته میشود مقدارکودکیمیاوی برای لوبیا پا کوتاه باتوجه به مقدارمواد غذای زمین معمولآ مقدار40 کیلوگرام نایتروجن 60 کیلوگرام فاسفورس 120 کیلوگرام کودهای پوتاشیم درهرهکتاربرای لوبیا پاکوتاه وبرای لوبیا پا بلند مقدار نایتروجن بیشتربوده که 80 کیلوگرام نایتروجن ونیز80 کیلوگرام فاسفورس و160 کیلوگرام پوتاشیم که بسته به نوع زمین ومواد موجود درآن درهرهکتاردرنظرمیگیریم باید توجه داشت که زمین ازنظرمگنیزیم غنی باشد ومواد معدنی که کم مصرف اند باید درزمین باشد یاعلاوه گردد . (7)

گلدهی وگرده افشانی

   بیشترارقام هردو نوع بته ای ورونده ازطرف روز خنثی هستند ودرهرعین حال درهردوگروپ بعضی ارقام روزکوتاه هستند گلهای (نرماده ) هردودریک گل موقعیت دارند.

شکل(2) به گل نشستن لوبیا سبز.

 یعنی القاح خودبخودی راداراهستند همچنان قابل یاد اوری است که بمقدارخیلی کم القاح شان غیرخودی انجام پزیراست ان هم درایام گرم که فعالیت وحرکات آنها خیلی سریع باشد مثلآ زنبورها ودیگرحشرات که دراین زمینه فعالیت دارند (10)

 پایه زدن:  آب وهوا ی خشک دهاقین را قادرمیسازد که درهردونوع پا کوتاه ویا لوبیا پایه بلند یا روند را به یک شکل به قسم پایه کوتاه زرع می کنند که بدون کدام پایه مثلآ درمناطق خاص کلیفورنیا ، چین این عمل صورت میگرد بخاطر اینکه برای دهاقین بسیارگران تمام میشود لیکن درنواحی مرطوب برای ارقام پایه بلند یابالاروند ه لازم است که پایه یا  Tillirs را برای لوبیا محیا بسازد زیرا غلاف های که نزدیک سطح خاک قرارمیگیرد معمولآ آسیب میبینند روش که برای پایه زدن است گذاشتن پایه ها 40.2 الی 70.2 متری درپای هرمجموع یاهرکپه وبستن هرکدام ازقسمت آنها را باهم دیگرمیباشد چنین پایه ها باید قبل ازکاشتن لوبیا ویا بلا فاصله پس ازکاشتن ایجاد گردد . (6)

شرایط اقلیمی

 لوبیا نبات است که میتواند درهمه جا کشت شود ولی درزمین بیش ازحد ریگی ویا رسی ودرآب وهوای گرم بیش ازحد رشد نمی کند ph   نباید زیاد باشد لوبیا محصول فصل گرم است وبرای رشد ونمو گرما بین 18-25 درجه سانتی گراد نیازدارد لوبیا سبز دردرجه حرارت بسیارپائین حساس بوده که کمتراز4 درجه سانتی گراد اختلافات میتابولیزمی دروجود آن پدید میاید وهمچنان درمقابل یخبندان بکلی ازبین میرود حد اقل درجه حرارت برای جوانه زنی لوبیا 6-8 وبرای رشد ونمو 9 تا 10 درجه سانتای گراد ذکرشده است درجه حرارت پائین پس جوانه از زنی نتنها باعث توقف لحظه رشد میشود بلکه میتواند توقف کامل رشد نبات را نیزباعث شود ازمایش ها نشان میدهد که درلوبیا عمل جذب آب اززمین دردرجه حرارت ازپائینتراز2 درجه سانتی گراد صورت نمیگیرد . تشکیل گل درلوبیا تحت شرایط طول روز وگرمی انجام میگیرد روزهای کوتاه درارقام طبعی باعث گلدهی ویا تشدید آن میشود ولی واکنش ارقام پابلند ضعیف تراست طول روز انواع زود رس پاکوتاه امروزی تاثیردرگلدهی ندارد ویا بسیار کم تاثیر است درحالیکه روزهای کوتاه باعث گلدهی اغلب ارقام دیررس میشود . درجه حرارت پائین حدود هفت درجه سانتی گراد نیزمیتواند عمل مشابه یعنی باعث عدم تشکیل گل ویا پس ازتشکیل گل باعث ریزش آن گردد وگرده افشانی آن اغلب به صورت مستقیم است وهوای سرد ویا بسیارگرم بیش از30 درجه سانتی گراد درزمانی گلدهی عدم تشکیل میوه ، را بدنبال خواهد داشت وهم گرمای بیش از30 درجه سانتی گراد باعث کوتاه شدن طول غلاف وکاهش تعداد دانه درغلاف وکاهش وزن دانه نیزمیگردد . (6)

کنترول علفهای هرزه

   گفتن گیاه هرزه نمایانگرانواع ازانواع نباتات راگویند که خلاف میل وتوقع دهقان باشد بدون نبات اصلی درزمین میبریاید به آن گیاه هرزه گفته میتوانیم کنترول گیاه هرزه را میتوانیم به چندین طریق انجام داد ولی نظربه آب وهوا خاک ، نوع کشت فرق میکند که میتوان ازآنها تذکربعمل آریم .

A.   کنترول میخانیکی : این طریقه که میتوان توسط دست خیشاوه کنیم ویا توسط چاقو یاهم توسط ماشین حالات انجام دهیم ویکی ازجمله مبارزه علیه گیاهان هرزه است . که درتمام دنیا روج دارد وارزش بیشتری رابرای انسان ها دارد بعد ازدرک نواقص مواد کیمیاوی ویا ضررمواد کیمیاوی درکشورهای بیشرفته به این نتیجه رسیدن که باید گیاهان هرزه را ازطریق میخانیکی کنترول نمود وهنگامیکه فاصله بین ردیف های کاشت لوبیا نیززیاد باشد بطورگسترده میتوانیم علفهای هرزه را به طریقه میخانیکی کنترول کرد . درطول زندگی گیاه حدود 3-2 با این پروسه راانجام داده میتوانیم وکنترول که توسط دست وآلات آن میباشد یک سلسله نواقص را درپی دارد که میتوان ازضایع وقت دهقان ویاهم مصرف گذاف ان نام ببریم .

B.   کنترول بیولوژیکی: این هم ازطریقه های کنترول گیاه هرزه است که این هم ازاهمیت خاص برخورداراست . که این طریقه را میتوان بامرعات نمودن تناوب زراعتی ویاهم توسط تمام موجود زند ای که میتواند دراین طریقه کمک نماید به آن کنترول بیولوژیکی گفته میشود . مثلآ قارچ ها ویا حیوانات وغیره است که نه وقت دهقان ومصرف برای دهقان نیست ومانند کنترول کیمیاوی نواقص دیگرندارد .

C.   کنترول کیمیاوی : این هم به نوبه خود یکی ازجمله طریقه های است که درکنترول گیاه هرزه رول ارزنده را دارا است . برای کنترول کیمیاوی گیاهان هرزه آماده سازی صحیح زمین قابل اهمیت است معمولا ، قبل ازکاشت ترفلان  Treflan استفاده میشود این مواد کیمیاوی را باید بلافاصله پس ازمصرف باخاک درعمق کمی ازسطح مخلوط کرد این عمق برای ترفلان 5 سانتی متربوده درصورتیکه علفهای هرزه بسیارقوی باشد این عمق اختلاط باخاک به 10-12.5 سانتی متر افزایش میا بد رطوبت کافی برای عملیه پاش دادن گیاه کش و جوانه زنی بذر های علفها ی هرزه لازم است و قبل از سبز شدن لوبیای سبز میتوان ( دی نیترو ) را به مقدار 3-6 کیلو گرام در هکتار مصرف کرد علف کش فوق را درآب و هوای گرم بلا فاصله پس از کاشت لوبیای سبز بکار میبرند اما در هوای سرد بهتر است سمپاشی را قبل از خروج گیاهچه لوبیای سبز از خاک به تأ خیر انداخ ( داینوسیب   امین ) نیز از علف کش های است که بعد از کاشت لوبیای سبز و قبل از سبز شدن آن مو رد استفاده قرار میگرد این علف کش قبل از جوانه زدن گیاه زراعتی برای کنترول خردل وحشی یا ( pasinaca sativa L ) و غیره از گیاهان هرزه مصرف میشود در خاکهای که مخصوصاً هنگا میکه خاکهای گرم بو ده و جوانه زنی سریع است داینو سیب امین را باید تا حد امکان بلا فاصله پس از کاشت مصرف کرد در حال حاضر هیچگونه ماده ای برای کنترول علفهای هرزه لوبیای سبز پس از سبز شدن و جود ندارد که بطور انتخابی در زمین استعمال گرد د و گیا هان هر زه را کنترول کند اگر چه گیا هان هرزه به انواع از لو بیای سبز پایه بلند رقابت کرده نمیتواند ولی در انواع پایه کو تاه خیلی ها مؤثر است  که میتوان در نور ، مواد غذایی و غیره رقابت نماید (  8)

برداشت :

بخش خوراکی لوبیای سبز غلاف نا رس آن میباشد بر داشت آن وقتی است که بذر در داخل غلاف نارس تشکیل شده باشد و قبل از اینکه رنگ غلاف به سفیدی بگراید بر داشته شو ند و بعضی معتقد اند که بر داشت آن زمانی است که میو ه و یا حاصل درداخل غلاف نارس و حدود 25 در صد اندازه و اقعی خو درا داشته باشند بطور کلی زمانیکه دانه در داخل غلاف تشکیل شده باشد غلاف 3.1 حصه اندازه و اقعی خود رسیده باشد لوبیای سبز قابل برداشت است زمانی بر داشت باید غلاف سبز ، جوان ، آبدار ، تر و شکننده باشد اگر غلاف دیر بر داشت شود در این صورت حالت شکننده گی و هم تر بودن و غیره اوصاف را از دست مید هد  و حالت فایبر را به خو د میگرد . ونخ یا تار ها را در خود تشکیل مید هد در این صورت غلاف لوبیا را میتوانیم به دو دسته تقسیم کنیم هر یک آنرا یاد آور میشویم .

شکل(3) پروسس وجمع آوری.

   رشتوی و یا بدون رشته آن اکثرا ً برای تغذیه مناسب است و ارقام رشته وی اکثرا ً برای تهیه کنسرو استفاده میگردد . بر داشت لو بیای سبز اکثر اً تو سط دست صو ر ت میگیرد بطور کلی انواع پاکوتا در 2-3 مرحله و لوبیای پا بلند را 5-6 مرحله بر داشت میکنند مقدار محصول برای انواع پا کوتا حدود 8-13 تن و برای لوبیای پا ه بلند 20-28  تن د رهکتار است. و بعد از بر داشت کیفیت لوبیای سبز شدیدا ً تحت تأ ثیر عوامل محیطی بخصوص گرما قرار میگرد بنا بر این چنانچه کیفیت با لا مورد نظر باشد باید 24 سا عت بعد از بر داشت غلافها بصورت تازه مصرف شوند در غیر این صورت در درجه حرارت 0 در جه سانتی گرادو رطوبت 80-90 در صد نگهداری شوند ( 11(

   و به منظور تسریع در خشک کردن ها از مواد کمیا وی برگ خشکن استفا ده میشود از این جمله این مواد میتواند از مخلوط های سیانایت ، پوتاشیم ، پوتاشیم سیانایت و غیره ماده ای خشک کنند ه ای است که بر گها را سریعاً بدون ریزش خشک میکند . این ماده زمانیکه لوبیای سبز تقریبا ً رسیده و مزرعه دا رای علف هر زه زیاد باشد مفید است غلظت های کم بورات و کلو راید مواد برگ ریز خوبی بو ده که با عث ریزش تدریجی برگها میشود آنها را میتوان قبل از رسیدن انواع لوبیا استفاده کرد .

   لوبیای سبز را با ماشین های بر دا شت آن که مجهز به دندان های برش وصل شده اند گیاه را پس از برش به یک طرف ردیف منتقیل میکنند . بااین ماشین دریک زمان دویا چهارردیف را نیزمیتوان برداشت کرد بعضی ازماشین های برداشت یکطرفه آن باحرکت طرف پائین ردیف برگها ، ساقه ها وغلافها را ازجامیکنند محصول به محل منتقل میشود ودرآنجا توسط باد ، ساقه وبرگها جدا وبه خارج منتقل شده وغلافها را به سبد جداگانه انتقال میدهند . برداشت لوبیا سبز معمولآ درشب یا صبح زود انجام میشود این امرباعث کاهش خسارات حاصل ازریزش میشود . غلافهای برداشت شده حدود هفت تا ده روز باید نگهداری شود که بطورکامل قبل ازکوبیدن خشک شوند بهنگام کوبیدن نیزرطوبت بزر اگرکمتراز14% باشد باعث خسارات درحین کوبیدن میشود لازم به ذکراست که کمپاین غلات را باقدرتغیرات میتوان برای لوبیای سبز استفاده کرد . گاهی کاه لوبیای سبزبه دلیل کمبود انرژی به داخل برمیگرداند . (8)

ترکیب کیمیاوی :

   انواع لوبیا دربین نباتات تجارتی حاوی مقداربیشترپروتین هستند آنها فاقد امینواسید بوده اما این کمبود رامیتوان بامخلوط کردن آنها باگوشت ، زردک ، برنج ،ماهی ویاپنیرجبران کرد .

مطالعات انجام شده نشان میدهد که پروتین نبات به سرعت درمیوه ها مخصوصآ بزرها جمع میشود درفاصله بین 52 تا 60 روزگی هرروزحدود 17 ملی گرام پروتین درنبات افزوده میشود .تجمع پروتینی دربزرها درنتیجه انتقال ازبرگها است زیرا ظرفیت فتوسنتیزی غلاف پائین است . بخشی اعظم این پروتین بود که درطی محصول جوانه زنی نبات هایدرولیزوانرژی حاصل ازآن به مصرف میرسد علاوه برپروتین لوبیا سبزداری کلسیم ، آهن ومگنیزیم هم منبع خوب ازچندین نوع ویتامین رادارامیباشد ( B ,B1, B2, B6 )  بطورمتوسط ترکیب دانه های سبزبه شرح زیراست .

2.85% آن آب 1.4 % پروتین 2.0 % چربی 3.6% کاربوهایدریت 4.1% فایبر، و 8.0 % خاکستریامواد معدنی است دانهای خشک آن حاوی 11% آب ، 22% پروتین ، 4.1 % شحم ، 8.57 کاربوهایدریت ، 4% فابیر و 6.3 % مواد معدنی دیگراست . (8)

نیازایکولوژیکی

   لوبیا سبزجز نباتات فصل گرم محسوب میشود لوبیا سبز نسبت به سرما ویخ بندان کاملآ حساس است حرارت مناسب ومطلوب برای رشد لوبیا بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد میباشد حرارت بالاوپائین بالای بته آن خساره وارد میکند . اگرحرارت مناست باشد بزرآن درمدت 6 رود جوانه میزند بزردردمای صفردرجه سانتی گراد ویا بالای 35 درجه سانتی گراد جوانه نمی زند لوبیا نسبت به طول روز یک نبات بی تفاوت  Day neatural  میباشد بدین ترتیب تشکیل دانه وغلاف آن تحت تاثیر طول روز واقع نمی شود انواع بالا روند آن نسبت به رطوبت زیاد وبارندگی فروان مقاوم است ولی ارقام پاکوتاه آن دررطوبت زیاد مقاومت ندارد (11)

امراض وافات

A.  افات : بسیاری ازحشرات به لوبیا سبز حمله میکنند دربین آنها که بسیارخطرناک است سوسک مکزیکی لوبیا است که بنام Epilachan  varivestis  این حشره اولین باردرسال 1864 درامریکا تشخیص داده شد رنگ آن مسی است باپوش بسیارسخت وپشت آن مدورکه برای 14 نقطه سیاه درسه ردیف عرضی بروی خود دارد . این حشره ازلوبیا سبزولوبیا سفید استفاده میکند وتابه حال درروی لوبیا چشم بلبلی وشبدرقرمزدیده نشده است .وهم هردومرحله لاروا وبلوغ حشره زیان آوراست وحشره درهردواین مراحل تمام قسمتهای لوبیا رامیخورد ، لاروا آن زرد رنگ بوده ودارای شش ردیف پا میباشد وتخمهای نیززرد نارنجی بوده ومعمولآ درسطح زیرین برگ گذاشته میشود واستفاده ازیک سم خوراکی ویاهم تماسی میتوان حشره را درهردومرحله ازبین برد . شپشک لوبیا  Obtectus ازجمله حشرات که بیشتراوقات درانباربروی لوبیا سبز مشاهده میشود این حشره تخمهای خود را درمزرعه بروی غلاف ها میگذارد . وسپس لاروا ها ازتخم خارج ، بداخل بذرمنتقل ودرانجا رشد میکند ، بعدازمدت سوسک بالغ برای خروج پوشش بذر راسوراخ میکند ، دریک بذرممکن است که چندین سوسک رشد کند درلوبیا الوده وهمچنان سوسک برگ خوارلوبیا ، تریپس لوبیا وشته لوبیا ازجمله حشرات دیگرهستند که به لوبیا سبزحمله ورمیشود وحاصل انرا بسیارکم ویاهم بکلی ازبین میبرد .

B.  امرض :

عامل بیماری Pseudomonas  syringae  pv phaseolicola  نام بیماری لکه ها یاسوختگی لوبیا Halo blight bans نوع ازباکتریا است که درتمام ساحات موجود است .

گیاهچه : بصورت لکه های کوچک زاویه دارتیره کمی فرورفته دربرگچه ها جنینی ودرانتهای گیاهچه ظاهرمیگردد .

برگها : دراغازبصورت لکه های کوچک زوایه دار احاطه شده ازمناطق سبز پریده نمایان میگردد لکه های نام برده بزودی به رنگ زنگ درامده وازسوختگی وسیع احاطه میگردد درصورت سیستماتیک بودن مرض مشاهده بد شکلی پهنک وپیدایش مناطق لکه بین رگ برگها ولکه های تیره تردرمجاورت رگ برگها ممکن میباشد .

ساقه ودم برگها : بصورت لکه های مدورباظاهربه شکل روغنی که متعاقبآ شگاف میشود . پیدایش مواد مترشه قهوئی رنگ درسطح ضایعات میسرمیباشد .

غلاف : پتوژن موجب پیدایش لکه های سبز مدورباظاهرروغنی درسطح غلاف میگردد که درشرایط رطوبت بالای محیط ازمواد مترشه سفید رنگ پوشیده میشود . دربرخی ازمواد بهم ملحق شده لکه ها موجب بدشکلی غلاف میشود تاکنون دو نژاد ازاین برتری ها شناسایی شده که احتمالآ بیشترمیباشد

دروان مرض: باکتریا دربقایای نبات آلوده بزروی نبات غیرمیزبان نیزحضوردارند ، پتوژن ازمراکزاولیه مراکزاولیه الودگی توسط باران وآب ، آبیاری درمحیط پراگنده شده ومیتوان درتمام دوران رویشی نبات موجب الودگی درمی میشود درجه حرارت 12 الی 20 درجه سانتی گراد بوده وردبالاتراز28 درجه سانتی گراد مشاهده میشود کاهش زردی برگها میسرمیباشد علاوه براین درصورت الودگی درشرایط درجه حرارت بالای25 درجه سانتی گراد علایم بصورت لکه های کوچک احاطه شده که بشکل کوچک ظاهرمیگردد .

   وقایه : ضد عفونی بزور بمدت 10 دقیقه درآب با درجه 50 درجه سانتی گراد یا درمحلول 1%  سلفات مس بمدت 30 دقیقه بااین روش فقط مایکرواورگانیزم سطحی ازبین میرود ازبین گیاهچه الوده تناوب زراعتی ، تهویه ، هوای گلخانه ، آبیاری قطره ضد عفونی خاک باروش های مختلف ازبین بردن بقایای نبات الوده ، خوداری ازانجام عملیات زراعتی درانجام که برگها ترباشد .

   کنترول : به محض مشاهده اولین علایم یا  اوکسی کلورومس ، کلسیم 14% سمپاشی گردد توجه عدد داخل فراترنشان دهنده مقدارماده موثرسم است .

   سفید ک سطحی : Erysiphe  polygoni Dc  Ex- Sl Amans

    بیماری سفید ک سطحی اولین باردر سال 1889 در بر« بورا » سبد شد خسارات زیادی وارد نمود ه است در سالهای آخیر و جود این مرض وخسارات آن در کو با وبر چینا و فلوریدا منا طق گرمسیر بویژه در در پرو گزارش شده است که این نوع بیماری در ایا لات متحده امریکا در بالای لوبیای سبز دیده شده است وهوای معتدل برای انتشار این مرض بسیار مساعد است .

علایم مرض :

   قارچ عامل این مرض سفید ک سطحی ابتدا لکه های کوچک سفید پودر ی در سطح روی برگ ایجاد میکند تحت شرایط مناسب لکه ها گسترش یافته به هم متصل شده تمام سطح برگ را آلوده میکند همچنان میتواند در بالای سا قه یا دمبرگ بشکل مصنوعی و طویل دیده شود و هم در حالت شدت پودر برگها شکل قهوه ای ویا سرخ را بخود میگرند وهم زرر میگرند و میریزند وغلافها هم مورد حمله قرار گرفته خسارات بیماری سبب حاصل برگ ، ساقه و غلافها میشود و غلافهای آلوده ارزش بازار پسندی خودرا از دست میدهند .

عامل مرض :

   عامل مرض سفیدک سطحی قارچ بنام Erysiphe polygonal dcex st Amans   میباشد که با لای لوبیا سبز دیده میشود .

دوران مرض :

   مایسیلوم های عامل بیماری سفیدک سطحی بین سلو لها ی نزدیک اپیدرمس گسترش یافته و اندام ریشه مانند ی هوستاریم که مواد غذایی از سلولهای نبات استخراج میکند تولید مینماید بعد از آنکه قارچ سطح برگ و گاهی اوقات سطح زیر برگ پوشانده رشته مایسیلوم پایه کوتاه چند سلول بنام کند یوفر تولید میکند که روی آنها تعداد کمی اسپور بصورت زنجیری قرار میگرد .

   تقریبا ً در هنگام ظهر اسپورها در اثر فشار جدا میشوند هر روز یک اسپوراز هر کنید یو فر جدامیگردد و به و سیله باد ، وسایل کشاورزی و لباس به سایر گیاهان انتقال میابد و اسپورها زند گی کوتاهی داشته معمولا ً بعد از دو روز اثر میز بان منا سبی را پیدا نکنند از بین میروند موقعی که رطوبت بالا باشد و سطح برگ خشک باشد اسپور در ظرف یک یا چند ساعت جوانه میزند و لوله جوانه داخل  نبات میشود و بعد از گذشت 8 تا 10 روز تلقیح لکه های کو چک مر بوط به بیماری ظاهر میگردد .

   وتخم این قارچ میتواند شرایط بسیار ناگواررا هم متحمل شود وبوسیله باد ، باران و حشرات منتقل میشوند و از یکجا بجای دیگر در حر کت میشوند .

مبارزه :

   شخم عمق و زیر خاک  کردن بقایای گیا هان آلوده ، تناوب زراعتی و انهدام علفهای هرزه برای کنترول بیماری مناسب است و دوروش مبارزه پیشنهاد میشود یکی کاشت

   انواع مقاوم نوع دیگر استفاده از قارچکش های دینو کاب یت Dinocap  استفاده کرد اگر ارقام لوبیا حساسیت متفا وتی از خود نشان دهد مشکل است که ورایتی های خیلی مقاوم را تشخیص داد زیرا اولا ً 4-14 نزاد مختلف از قارچ عامل بیماری وجود دارد که انتخاب رقم مقاوم به همه نژ اد های قارچ بسیار مشکل است ثانیاً بعضی از ورایتی ها در مرحله جوانی حساس اما در هنگام که گیا هان مسن میشوند مقاو م هستند امراض زیادی دارند که در بین جا بطور مختصر از چند نوع از مرض گرفته شده است    (2)

   نتیجه گــــیری :

 

    لوبیای سبز یکی از معروف ترین گیا هان بشمار میرود که اولین بار در سالهای 1888- 1880 توسط عالم بنام ویتماک ازامریکای جنوبی کشف گردیده است و گیاه است یک ساله و از خاندان لیگیو م میباشد لوبیای سبز از اهمیت فوق العاده بر خوردار است که منبع خوب پروتین ویتامین های A ، B ، C  است که ساحات وسیعی را در جهان تحت کشت این نوع نبات قرار داد احصا یه که در سال 1977 گردیده لوبیا از جمله (22) نوع سبزی هفتمین سبزی از نگاه ارزش غذایی و پنجمین نبات از ساحه تحت کشت قرار دارد . تا حال در جهان از شکل ظاهری دو نوع لوبیا قابل دید است که انواع پایه بلند و انواع پایه کوتاه انواع پایه بلند میتواند در قسمت های نیمه سرد هم کشت گردد و انواع پایه کوتاه درجه حرارت بلند را نیاز دارد ونبات است که ذخیره کننده نایتروجن در زمین است که هم برای خود نبات مفید و هم برای نبات دیگر ی که بعد از آن کشت میگردد خوب است خاکهای که  این نبات بصورت احسن در آن نمو میکند خاکهای رسی و ریگی است و در ph های خنثی و نسبتاً تیزابی میتواند خوب باشد ph مناسب بر آن اینست 5.5-4.5 و لوبیا را میتوانیم که بطریقه های مختلف کشت نمایم بصورت خالص که نبات اصلی لوبیا باشد و هم بشکل مخلوط کشت کرده میتوانیم آبیاری در این گیاه در زمان گلدهی و یا قبل ازگلدهی خیلی ها مفید است و به انواع مختلف آبیاری کرده میتوانیم پاشان ، قطره ئی ، و سطحی و قطره ئی نتیجه خوبی را داده است و کو دهای پوتاشیم ، فاسفورس و نایتروجن که بصورت کم استفاده گردد تا باعث چپه شدن نبات نگردد مفید واقع میشود و با این گیاه گیا هان هرزه هم رقابت میکند که بطریقه های متعدد کنترول کرده میتوانیم و حشرات مهم در این گیا ه را متضرر میسازند عبارت از شپش و امراض از قبیل سو ختگی لوبیا و سفیدک سطحی به عنوان مثال امراض مهم تلقی مینمایم.

   سفارشـــا ت :

1 -همان طوریکه میدانیم که لوبیای سبز ازجمله سبزیهای است که مردم از زمانهای قدیم با آن شنا سایی دارند و از جمله نباتات خاندان لیگیویم بشمار میرود و در تناوب زراعتی رول بسیار ارزنده دارد که برای دهاقین سفارش گردد تا برای نباتات بعدی نایتروجن تهیه داد .

2- باید برای دهاقین توصیه شود که لوبیا یگانه سبزی است که در تجارت رول بسیار اساسی را دارد تا اینکه دها قین برای کشت لوبیا کوشش نمایند و از این طریق میتوانند که لوبیای خوبی برای فامیل ها و ملت و دیگران عرضه بدارند .

3- متخصصین زراعت به حد توان خود در تلاش باشند که انواع را دریافت نمایند که دارای کمیت و کیفیت عالی باشند ودر شرایط افغانستان ساز گار باشد تا رفع نیاز مندی بشر گردد .

4- در لوبیای سبز انواع کود های مفید است مثلاً کو دهای فاسفورس دار ، کودهای پوتاشیم دار و کودهای نایتروجن هم مفید میباشد به اند ازه کم برای دهاقین گفته شود که اگر زیاد کود نایتروجن را علاوه میکنید سبب بلند شدن سا قه میگردد و حاصل مطلوب برای دها قین نمید دهد .

5- کشت لوبیای سبز در انواع پا بلند آن به سیستم قطار خوب است که میتوانند دها قین هم در کنترول گیا هان هرزه و هم در جمع آوری آن مفید است که برای دهاقین روشنی اندا خته شود .

6- برای دهاقین فهمانده شود که در وقتی جمع آوری بسیار محتاط باشند یعنی و قتیکه پلی آن دارای رطوبت بسیار باشد و هم نرسیده باشد در آن زمان جمع آوری گردد .

7- برای دهاقین گفتن اینکه لوبیا دارای مواد غذایی کافی است مثلاً در تر کیب آن پروتین و ویتامین های A ، B،  C را در ترکیب دارد و هم از طریق داروی دارای ارزش بلند اند مثلا ً برای کسانیکه خارش تن دارند استعمال گردد.

     مآخــــــذ :

1.    آذر- محمد – خواص سبزیها ومیوه ها درمان طبعی – انتشار- خزر-ایران -  سال 1370 – صفحات (256-254)

2.    اعتباریان – حسن رضا – بیماریهای سبزی وصیفی – انتشار- تهران_ ایران – سال 1381 – صفحات (410-405)

3.    باقری – عبدالرضآ – زراعت واصلاح لوبیا – انتشاردانشگاه   مشهد   ایران - سال – 1380 – صفحات  -( 30-11 )

4.    پیرائسته – بهمن – تولید سبزی   انتشاردانشگاه جهاد ایران – سال 1377- صفحات 369-346  

5.    پیش بینی – اسمعیل – سبزیکاری درویلا – انتشارات – آشیر- ایران – سال – 1384 – صفحات 107-106

6.    پیوست – غلام علی – سبزیکاری – انتشارات – رشت- ایران  – سال – 1385 – صفحات – 375-369

7.    رستگار- محمد علی – زراعت عمومی – انتشار- برهمند – ایران – سال – 1381 – صفحات – 213-295

8.    کوچکی – عوض – زراعت حبوبات – انتشارات – جهاد دانشگاه مشهد ایران – سال 1383 – صفحات – 64-53

9.    وزیر الهی – غلام رضا – سبزیکاری عملی – انتشارات _ تهران _ایران_سال 1378_صفحات 190-195

10- یزدی – محمد تقی – تولید سبزیجات – جهاد دانشگاه مشهد ایران – سال 1378 – صفحات – 183-178

11- http:"danesnameh.roshd . Ir / mavara – index .