مقدمه :

آفات کش ها یا مواد کیمیاوی مه که برای مبارزه مزیر یعنی آفات به کار میروند نقش بسیار حیاتی را درزنگی روزمره افاده میکند .غفلـــت ازاین مواد کیمیاوی ویا ناچیز شمردن موادکیمیاوی غفلت ازحقایق است .

اگرمیخواهد که همایت ازطبعت کنیم پس ادویه جات رانادیده نگیرد . بعضی اوقات نمیتوانیم باتمام نیروی انسانی جلوی افات رابگیریم .

یکی ازمبارزه مبارزه کیماوی است که درسال ( 1975 ) میلادی قسمیکه ماشین آلات جای نیروی انسانی را گرفت پس باید به ادویه جات توجه خاص صورت بگیرد .

هدف من ازتشریح آفت کش برای افراد است که آشنائی بااستعمال ادویه جات ندارد

ویکی از طریقه های خودآموز برای استفاده ازادویه جات باشد آفات کش های زیاد وجود دارد یک تعداد محدود که درمورد استعمال دارد لیست

نوده ام . تشكرازاستادان كه بامن همكاري كردن (10)

تاریخچه .

ادویه جات ها مواد کیمیاوی هستند که علیه امراض وآفات استعمال میشود .حیوانات که

افات وامراض را به وجود میاورد عبارتند از ،حشرات ،کنه های حیوانی ونباتی ،علفهای

هرزه ، پرنده گان ،امراض گیاهی مانند قارچها ،باکتریا ،ویروس ها ، جونده گان خزنده

گان وغیره باعث تقلیل حاصلات درمزرعه است ونیزموش های خانگی وموش های

سحرائی نیزباعث تقلیل محصولات میگردد . یک تعداد آفت کش ها به شکل مسنوی ویک

تعداد آنها به شکل طبعی وجود دارد درحال حاضربیش ( 1175) ادویه وجود دارد در

سال(1999 ) درحفاظه محیط زیست امریکا به ثبت رسيده ،ازآنجمله (426)

آن علف كش ،(335)حشره كش وبه تعداد (410) قارچ كش .ونيزادويه جات نظربه مو

ثريت آن جلب توجع شهرنشنان رابه خود جلب كرده است مانند استعمال بالاي مگس ،

كنه ،حشرات گزنده ،موش ها ،كيكها وغيره ضرورت دارد . درسال (1845-1851)

خساره سيب كچالوتوسط قارچ( (Phytophthor infestansدرايرلند قحطي كچالوبه

وجود آمد كه امروزاين بيماري به نام Late bliyht ))يعني سوختگي شاخ وبرگ كچالو

يادميشود .درنتجه اين قحطي تقريبأ يك مليون نفربه حلاكت رسيده است . درسال 1930

تقريبأ( 30)ملون تن محصول خساره مند شد .ودرسال (1954) سه مليون تن گندم را در

ايالات متحده كاناداخساره مند كرد ،(65) ميليون نفرازاثر مريضي سياه ،طعون سياه ،

زردي رنگ پريده گي طا عون خياروغره امراض كه توسط كيك انتقا ل ميكند توسط

ادويه جات ازبين رفته ميتواند ،خساره آفات درجهان سا لا نه بيش از(75) ميليارد دالر

ميبا شد (10)

مشخصات ادويه جات

آفات هاي مختلف آفت كش هاي مختلف داشته وطرزاستعمال ادويه به طريقه هاي

مختلف صورت ميگيرد . مثلأ آفات كش به معني حشره كش ،قارچ كش ،علف كش،

نيزذكرميگردد .واژِِِه كه درآنها استعمال ميگردد پسوند Cides دارد . يعني آفت كش

Pesticidesبه معني كشنده آفات است . (10)

تعريف: آفت كش ها مواد كيميا وي تحريك كننده رشد گياه ،تنظيم كننده رشد ، برگ

ريزها ،خزان كننده ها ويا مواد كه خشك شدن گياه را ترشح ميكند ياد ميگر دد .

تعريف :مختصرآن :آفت كش ها عبارت ازنوع ادويه است كه عليه امراض نباتي استعمال

ميشود .Pestecideبه معني كل شاميل مواد كيميا وي است كه درمبارزه باحشرات ،

قارچها ،گياه هرزه ،الجي ها،جونده گان ،كنه ها، نيماتود ها ،بكتريا ،وغيره استعمال

ميشود .(10)

Pestecides :

پيستي سايد ها به (13) بخش تقسيم شده است .كه چندين دانه آندرزراعت قابل احميت

است كه عبارت اند از.

1- Insecticides : حشره كش ادويه است كه عليه حشرات استعمال ميشود.مانند شپشك

ها،زنجيره ها ،مگس ها وغيره مورد استعمال دارد .

2- Rodenticides:عليه جونده گان استعمال ميشود .مانند حشرات كه دهن جونده دارد

3- Herbicides: عليه گياهان هرزه استعمال ميشود.مانند گياهان كه مخالف خواست

دهقان ميرويد . (10)

4-Tickicides :درمبارزه عليه كنه هاي حيواني ونباتي استعمال ميشود .

5- Algicides :عليه الجي ها استفاده ميشود .مانند نباتات آبي سبزدريائي

6-Fungicides :عليه قارچها استفاده ميشود .امراض قارچي مانند سرخي ،موزايك

انگورججلداغ انگور وغيره موارد استعمال دارد .

7-Nematicides :عليه نماتود ها استعمال ميشود .مانند كرم باريك وكوچك كه درزمين

موجود است وباعث امراض مختليف زيشه ميگردد .

8-Bactericides :عليه بكتريا استعمال ميشود .مثلأ حيوانات كوچك ميكروسكوپيك

است. (10)

عناصريك درتوليد اويه جات بكارميرود قرار ذيل ذكرمي (10)

1	Arsenic	As
2	Boron	B
3	Bromine	Br
4	Cadmium	Cd
5	Carbon	C
6	Chlorine	Cl
7	Cuprum	Cu
8	Fluorine	F
9	Hydrogen	H
10	Forum	Fe
11	Plum bum	Pb
12	Magnesium	Mg
13	Manganese	Mn
14	Mercury	Hg
15	Nitrogen	N
16	Oxygen	O
17	Phosphorus	P
18	Sodium	Na
19	Sulfur	S
2o	Sternum=Tin	Sn
21	Zinc	Zn

نكات ضروري استعمال آفت كش ها .

1. انتخاب آفت كشها .

2. حمل ونقل آفت كشها.

3. ذخيره كردن آفت كشها .

4. مخلوط كردن واستعمال آفت كشها .

5. طريقه استعمال آفت كشها .

6. منحديم كردن ضروف خالي وآفت كش هاي باقي مانده .

7. نكات مهم براي استخدام كننده ها ...(11)

الف . اشخاص كه براي استعمال آفت كش ها استخدام ميشود.

1. تمام كسانيكه براي كاركردن آفت كشها استخدام ميشود بايد ازخطرات آفت مطلع باشند.

2. خدمات درماني قبلأ بايد تدارك ديده شده باشد .

3. شماره تلفن وآدرس نزديك ترين مركزدرمان مسموميتها وجود داشته باشد.

ب. انتخاب آفت كشها .

1. آفت كه بالاي آن مبارزه صورت ميگيرد بايد تشخيص داده شود .درصورتيكه

درموردآفت شك دارند به نذديك ترين اشخاص ساحب نظربه تماس شويد.

2. مواد كيمياوي كه توسط افراد مسلكي توسعه شده انتخاب كنيد وبقاياي آنرا به

فصل بعدي زرع استعمال نمايد . ..(11)

3.بايد به ظرفيكي ادويه با آن مخلوط است بايد دست نزنيد واز احتياط كاربگيريد

4. فقط ادويه جات رانظر به ضروريات فصل نموعي خريداري كنيد .

ج . حمل ونقل آفت كشها .

1. ظروفيكه توسط ادويه جات آلوده است بايد به علامات خطرنشاني شود .

2. براي حمل ونقل ادويه جات كه سرآن باز است ويا طوري تصادفي بازميشود

درانتقال‌آن ازموترهاي سربازاستفاده ميكنيم .

3. درجاي كه ادويه وجود دارد بايد محافظ باشد ويا ازانتقال قوطي ها بشكها

شكسته احتياط كنيد . (11)

د. انبار (ذخيره )كردن آفت كشها :

1. اطاق ادويه جات هميشه بايد قفل باشد و

2. درجاي كه مواد غذائي است نبايد ادويه جات انبارشود .

3. ادويه جات بايد درجاي خشك ،مناسب ودورازنورآفتاب ودردرجه حرارت بالاتر

ازنقطه يخ زدگي نگهداري شود .

4.درپشت دروازه انبار نوشته (دراين جانذديك نشويدادويه جات است)نوشته شود.

5. ادويه جات بايد درظروف اصلي خود نگهداري شود وظروف راببنديد وچسپ

بزنيد .

6. ظروف آفت كش را گاه گاه امتحان كنيد اگرظروف پاره شده باشد درآن صورت

ريخته آن را پاك كنيد .

7. دفترخريداري بالاي تاريخ ادويه جات دقيق شده وتاريخ تير آن رادوركند .

8. براي اشخاص كه درانباركارميكند بايد يك دست شوي گزاشته شود

9. درصورت آتش سوزي احتياط لازم رادرنظربگيريد .

10.

ه. طرزاستعمال ومخلوط كردن ادويه جات گ:

1. قبل ازمخلوط كردن ادويه بايد به ليول دوا توجع كنيد

2. مطابق به ليول ازلباس محافظوي استفاده كنيد.

3. درموقع بازكردن ياريختن ادويه به ادويه پاش ازاحتياط كاربگيريد .

4. اندازه مورد ضرورت رادقيق اندازه كنيد وازوصيله مناسب كاربگيريد .

5. ادويه كه ازضروف بيرون ريخته باشد بايد پاك شود وادويه كه بالاي جلد ريخته

است بايد باصابون شسته شود واگرادويه به لباس تماس كرده باشد درآنصورت

لباس خويش را تبديل كنيد .

د. طريقه استعمال آفت كشها .

1. لباس ووصايل مناسب كه مورد ضرورت است پوشيده ويا باخود داشته باشد.

2. دررابط باپمپ اسپري تنظيم درست شده باشد رضايت بخش باشد استفاده كنيد .

3. ادويه جات رابه قدري توسع شده به كارببريد ومصرف كنيد درروزهاي ابري

وباد كه تاهنوزپودرومحلول به زمين فكس نشده باشد دوباره استفاده نكنيد.

4. بادواپاشي به حشرات مفيد آسيب نرسانيد اگرآفت دشمن طبعي آن درآن مزرع

مقابل است نبايد دواپاشي شود دروقت گرده افشاني نيزدواپاشي صورت نگيرد.

5. ازبرخورد آفت كش ها به دهن ،چشم ،بيني،خود داري كنيد وبه خاطرباز كردن

آفت كش ها ازدهن كارنگيريد . (11)

6. وقت تعين برداشت حاصل ازادويه پاشي خودداري كنيد .

7. تماس وسايل كه درادويه پاشي استفاده شده است تميزكنيد .

8. بعد ازدواپاشي بايد بدن خود رابشويد ولباس خود را تبديل كنيد .

9. يك ياداشت ازتاريخ ونوع استعمال دواداشته باشيد.

10. درصورت ازنبات استفاده ميكنيم بايد به ليول نبات مراجع كنيد . (11)

ي. محديم كردن ضروف خالي آفات كش ها ي مصرف نشده .

1. ضروف تمام شده ادويه رابه طوري كلي خالي كرده وبشويد .

2. ازپمپ اسپري مجددأ استفادهه نكنيد و

3. ضروف راخالي كنيد ومواد را دست كم 45 سانتي مترزيرخاك دفن كنيد محل

دفن را بايد نشاني كنيد ودور ازمنابع آبي وذخايرباشد.

4. ضروف شيشه اي رابشكنيد زيرخاك كنيد

5. ضروف كاغذي وچوبي را به استسناي گياه كش ها بسوزانيد وازدود آن دوري

كنيد .

6. قطي ها ي فلزي را دو غاريكي ازبالا ديگرازپايان كرده زيرخاك دفن كنيد و

7. بعد ازتماس باآفات كش ها حمام كنيد ولباس خود راتبديل كنيد.

روشهاي استفاده از ادويه جات :

استفاده ازادويه جات وابستگي به عوامل مختلف از جمله نوع بيماري ،محلهاي استقرار ،عامل بيماري واقتصادي بودن آن بستگي دارد .

ادويه جات به طريقه هاي مختلف مانند ضدعفوني كردن تخم ،محلول پاشي ،گرده پاشي ،ضدعفوني كردن خاك ،محلول ريزي در خاك ،فروبردن اندام گياه در محلول ادويه .

1.ضدعفوني گردن تخم واندام گياه . (11)

تخم گياه را ضدعفوني ميكنيم كه تا ازبيماريزا جلوگيري كرده باشيم .

2.محلول پاشي :

محلول پاشي يكي از معمول ترين طريقه كنترول قارچها ،گياهان هرزه وحشرات ميباشد بالاي اندامهاي آنها پاشيده شده وآنها راازنموبازميدارد.

3.گرده پاشي :

بعضي از باغداران گرده پاشي رابه علت آساني كارانجام ميدهند اين نوع اقتصادي نبوده وتوسط باد به كنارمزرعه انتقال ميكند وهمچنان پوشش ضعيف در روي گياه است وامروز كمتر كار برد دارد .

4.فروبردن اندام گياه در محلول ادويه :

بعضي ازاندامهاي گياهان را قبل از بزر داخل محلول كرده وبعداُ آنرا بزر ميكنيم مانند كچالو وغيره.

5.محلول پاشي در خاك :

معمولآ بعد ازبرداشت گياه ويابعد ازعمليه كشت پاشيده ميشود .

6.مدفون كردن ادويه بشكل جويچه اي:

ادويه رابصورت پودر ويامحلول دور تر ازنبات دركشت هاي قطاري ودر ختان ميريزيم وبعداّ آبياري ميكنيم.

7.استعمال به طريقه كپسول :

اين ادويه را به قسم كپسولهاي گازي به زمين 2-3هفته قبل از بزر دفن ميكنيم كه اين طريقه بعد از چند روز كفيده وتوسط منفذ خاك انتقال ميكند وباعث ازرفتن پرازيت هاي خاكي ميشود.

استفاده ادويه بعدازبرداشت :

بعضي ازمواد بشكل پودر وكريستال در انبارها گذاشته شده ونيز يكتعداد كاغذ ملوث به ادويه را در دورادور ميوه جات ميگذارند .وبراي حفاظت عليه پوسيدگي هاي ميوجات در انبار ازمركبات ذيل استفاده ميكنيم

مانند بوراكس ،سوديم كاربونيت ،كاپتان ،بينزويك اسيد ،ارتوسايد استفاده ميكينم واين مواد بالاي ميوجات خسته سنگي مانند آلو ،گيلاس وهمچنان بالاي كچالو ،كيله ،انگور ،توت زميني وغيره در انبار استفاده ميكنيم تاازپوسيدگي در امان باشد.

ادویه جات که در ادویه فروشی های شهر کابل پیدامیشود ودر افغانستان موارد استعمال داردَ

شماره	اسم ادویه	نوع ادویه	در مجادله علیه امراض	LD50 یا اندازه استعمال آن
1	Colranile	قارچ کش	در معامله نمودن تخم بزری وضد عفونی نمودن خاک بکار میرود	4000ملي گرام بر كيلو گرام
2	PCP	قارچ کش	محافظت از پوسیدگی چوبها ودرخط ریل استفاده میشود	210 ملي گرام بركيلو گرام
3	Farm aldehide	قارچ کش	جهت معامله با تخم های بزری بکارمیرود
4	Zineb	قارچ کش	علیه بلایت وقتینه وپسینه ،پوسیده ریشه ،داغ برگها، آتشک ،بلایت آتشی،پژمرد گی شفتالو،وغیره	5000 ملي گرام بركيلو گرام
5	Vatavax thiram	قارچ کش	علیه ضد عفونی کردن تخم غلجات به کارمیرود	درگندم 200گرام برکیلوگرام
6	Votable salfer	قارچ کش	علیه خاکسترک تاک انگورسیب،وغیره
7	Cuper oxy chloride	قارچ کش	علیه پیچ خوردگی برگ شفتالو،جرب سیب ،ناک،قرغنه تاک وغیره به کارمیرود	2-3grدریک لیتراب
8	Mancozib	قارچ کش	علیه امراض قارچی ،خاکسترک،پیچ خوردگی برگ شفتالو وغیره	2-3gr دریک لیتر آب
9	sulfer	قارچ کش	علیه امراض قارچی استفاده میشود مانند خاکسترک تاک ،سیب، مرسل وغیره	بشکل پودر استعمال ودر سلاختن لایمسلفر نیز ازآن استفاده میشود
10	Antracol	قارچ کش	علیه امراض قارچی استفاده میشود	بشکل پودر استعمال میگرددونيز2گرام دريك ليتر اب است .
11	DNOC	حشره کش	علیه جرب سیب در زمیستان بالای درختان استعمال شده شپشک نباتی را ازبین میبرد	25-65ملي گرام بر كيلو كرام
12	Schradan	حشره کش	علیه حشرات وکنه های نباتی استعمال میشود	20-30 ملي گرام بر كيلو گرام
13	Dimathioate	حشره کش	علیه شپشکهای نباتی وشپشکهای آردی	200-300 ملي گرام بر كيلو
14	Naboud	حشره کش	علیه مورچه عقرب کنه ها شوتک وغیره استعمال میشود	به قسم پودر استعمال میشود
15	DDT	حشره کش	علبه تمام حشرات استعمال میشود	250ملي گرام بركيلوگرام
16	Methaoxychlor	حشره کش	علیه سرخرطومی های رشقه استعمال میشود	400 ملي گرام بركيلو گرام
17	Methayl parathion ديرپاه است استعمال نشود	حشره کش	تمام حشرات چون شپشک های نباتی شپشکهای سپر دار خسکهای نباتی کرم مغزخورسیب حشرات برگ خوار وغیره را از بین میبرد	9-29ملي گرام بر كيلو گرام
18	Nissol	حشره کش	کنه کش موثر است وزنجره را ازبین میبرد	150 ملي گرام بركيلوگرام
19	EDB	حشره کش	درگدامهای غله جات استعمال میگردد	145-150 ملي گرام بر كيلو
20	Dnadiam	حشره کش	علیه شپشکهای نباتی ،شکرک ،انوع ملخها ،انواع کفشکها ،آفات مکنده شیره خوارساقه وغیره استعمال میشود	یک الا یکنیم سی سی دریکلیتر آب تعین شده است
21	Fifanon	حشرکش	علیه ملخها ،شپشکها وغیره استعمال میشود	یکنیم الا دوسی سی دریک لیتر آب
22	Sumicidin	حشره کش	علیه شپشک نباتی مانند شفتالو ،زردالو،مورپت، وغیره	یک الا یکنیم سی سی دریک لیتراب
23	Diazinon powder	حشره کش	علیه کرم مغزخوارسیب ،بهی ،ناک،زردآلومورپت دار وغیره	یک تا دوگرام دریک لیتراب
24	Depterex	حشره کش	به درجه اول علیه آفات دهن جونده بکارمیرود	یک الا یکنیم کیلوگیرام دریک هکتاربکارمیرود
25	Super top (16)	حشره کش	برای ازبین بردن ترپس پیاز،بادنجان رومی ،درختان میوه کاهو،نخد ،لوبیا،مگس سفید درمزرع پالیز،کفشک گندم درمزارع پخته وغیره استعمال میشود	يك الي يكنيم گرام دريك ليتر آب براي آفات زميني بكارميرود
26	Sypermetawat	حشره کش	علیه ملخها ،کفشک گندم ،شپشکهای نباتی درمزارع پخته غلات ،سبزیجات ودرختان میوه	یک الا یکنیم سی سی دریک لیتر آب
27	Dmeline	حشره کش	علیه ملخها ،کفشک گندم ،شپشکهای نباتی درمزارع غلات ،سبزیجات ودرختان میوه استفاده میشود	0.4-0.5gr دریک لیترآب است
28	Carbaryl sevin	حشره کش	علیه کرم تخم خوارسیب وشفتالوکفشک گندم ،انواع ملخها ،شپشکهای مورپت داروغیره	دوتاسی گرام دریک لیترآب
29	Dnteul	حشره کش	حشره کش وکنه کش موثربوده درباغات میوه، مزارع سبزیجات استعمال میشود	یک الا یکنیم سی سی دریک لیترآب
30	Malathion	حشره کش	علیه شپشکهای نباتی وغیره استعمال میگردد	یک الا یکنیم سی سی دریک لیتر آب
31	Sypermetren	حشره کش	علیه کرمهای لشکری وقطع کننده استعمال میشود	یکنیم الادوسی سی دریک لیتراب
32	Larsben	حشره کش	علیه شپشکهای خونی وحشره سپردار استعمال میگردد	نیم الا یک سی سی دریک لیترآب
33	Fonoriret	حشره کش	علیه شپشکها کرمهای نباتی وغیره استعمال میشود	یکنیم سی سی دریک لیترآب
34	Dinadiol	حشره کش	علیه شپشکهای نباتی ،چیچکهای نباتی ،مورپت دار استعمال میشود	یکنیم سی سی دریک لیتر آب
35	2-4 D	گیاه کش herbicide	علیه گیاهان هرزه پهن برگ درمزارع گندم وجو استعمال میگردد	چهارسی سی دریک لیت ر آب
36	Pumagrass	گیاه کش	علیه جودردم اسپ ودیگرسوزنی برگان استعمال میشود	دونیم لیردریک هکتارزمین است
37	Diclophop	گیاه کش	علیه باریک برگان استفاده میشود	دونیم لیتر دریک هکتارزمین
38	Koril	گیاه کش	درمزارع پیازوسیرین پهن برگان را کنترول میکند	40 ملي گرام بركيلوگرام
39	Batralin	گیاه کش	گندمی برگها ،پهن برگان را کنترول میکند	2500 ملي گرام بركيلو گرام
40	Diclofop metyle	گیاه کش	علیه گیاهان هرزه سوزنی برگ درمزارع گندم وجواستعمال میشود	481-693 ملي گرام بركيلوگرام
41	2-4D--+M-C-P-A	گیاه کش	علیه گیاهان هرزه یک ساله وچند ین ساله پهن بررگ درمزارع گندم وجواستعمال میشود	750گرام درفی هکتارزمی
42	Propanil	گیاکش	شماق وچندین گیاه هرزه گندمی برگ رادرمزعه شالی کنترول میکند	1870-2280ملي گرام بركيلو گرام
43	Zinc phosphide	موش کش (16)	علیه موشهای خانگی صهرائی وغییره استعمال میشود	50گرادریک کیلو گرام طعمه مخلوط میگردد
44	Aluminum phosphide	موش کش	علیه موش صهرائی وگدام های غله جات استفاده میشود	به قسم طعمه انداخته ميشود
45	Dicofol	کنه کش	علیه کنه های نباتی استعمال میشود	یک تا دوسی سی دریک لیتر آب است
46	Ferbam	قارچ کش	عیله بیماریهای لکه سیاه سیب وگلابی بلایت گرجی فرهنگی وسیب زمینی ،انتراکنوز ،وبیماری غربال درختان خسته سنگی ،وغیره استعمال میشود	1000mgr بریک کیلوگرام آب
47	Ziram	قارچ کش	این ادویه درظروف فلزی گرفته شود بی تاثیر است سبیزی ها ،ونباتات زینتی ضد عفونی کردن تخم ها به کارمیرود	1400mgr دریک کیلوگرام آب
48	Vapam	قارچ کش عمومی	جهت ضد عفونی خاک علیه ،نیماتودها ، بیماری قارچی استفاده میشود زمان مصرف واپام درزمینهای سبک 15روزودرخاکهای سنگین یک ماه قبل ازکشت استعمال میگردد	110-220ملی لیتردرهرمترمربع مربع زمین میباشد در2-7لیترآب به شکل پاشان درسطح خاک پاش میدهم
49	ویتاواکس،کاربوکسین	قارچ کش	علیه ضد عفونی کردن بزرسیاگک پوشیده وآشکارگندم وعلیه درختان ،وعلیه لکه سیاه وگلابی سیب وپوسیده گی سفید ریشه بکار میرود	LD50 2820mgrبرکیلوگیرام درآب
50	کرانیل Cranil	قارچ کش	برای ضد عفونی کردن تخم ،شبدر ،برنچ ،پنبه،بامیه ،کاهو،نخود،خیار،بادنجان رومی ،کرم ،لوبیا،تربز،وبزرگیاهان دیگراستفاده میکنیم	LD50درلیبل بوتل موجوداست
51	Thiophanates cecobin"Topsin	قارچ کش	علیه اکثرامراض قارچی ازجمله بیماری لکه سیاه سیب ،بلاست برنج ،سفیدکهای ستطحی ،کپک های آبی ،خاکسترک میوه وغیره استعمال میشود	LD50 1500mgr برکیلوگرام آب است

			(16)

مقدمه : پستی سایدها وطبقه بندی آنها

برای کنترول افات نباتی از طریقه های مختلف کار میگیریم که یکی از ان طریقه ها کیمیاو ی بوده که بنام افت کش ها یاد میشود.

افت کش ها برای انسانهامفید اند زیرا حشراتیکه به نباتات خساره میرسانند کنترول مینماید ولی همینکه افت کش ها حشرات را میکشند انسانها رانیز کشته میتوانند لذا استفاده محفوظ از افت کش ها باید جزعمده هر مرتبه دواپاشی واستعمال ان باشد لیکن باوجود دقت واحتیاط لازم حوادث زیاد واقع میشود زیرا استعمال کننده گان معلومات کافی درمورد افت کش ها و استعمال درست ان ندارند و همچنان از زهریت وعواقب ان خبر ندارند و اگر بعضی قوانین رابفهمندوانرا درموقع ادویه پاشی یا استعمال مراعات نمایند میتوانند از خطرات که از ناحیه افت کش ها برایشان واقع میشود جلوگیری نمایند .

اگر سوالاتیکه یک اسعمال کننده اف

ت کش درباره افت کش ها دارد بصورت اسان با خواندن لیبل که بالا ظرف یا بوتل افت کش نصب است جواب داده شده میتواند .

استفاده کننده گان افت کش ها باید قبل از خریداری خطرات ناشی از انها را بداند وموقع که ادویه راخریداری نمود باید لیبل انرا به دقت خوانده و مطابق ان عمل نماید.

خطرات از ناحیه افت کش ها HAZARD OF PESTICIDES

افت کش ها مواد سمی اند و مواد سمی انرا گویند که در اثر داخل شدن شان از طرق مختلف بداخل بدن به مقادیر مختلف قادرمیباشد که باعث نقض و انحراف فعالیت های حیاتی گردید ه و تحت شرایط معین به حالت مسمومیت حاد و حتی سبب مرگ انسان گردد .

یا به عبارت دیگر زهر یت عبارت از خواص افت کش ها است که به مقادیر کم میتواند فعالیت های نورمال حیاتی ارگانیزم ها را به هم زده و سبب مسمومیت و حتی مرگ ارگانیزم گردد دراثنای کنترول کیمیاوی انسان بصورت مستقیم ویا غیر مستقیم به خطر مسموم شدن مواجه است فروش افت کش ها در دنیا بی اندازه بالارفته است دستگاه ها ی صنعتی مئولد افت کش ها سالانه درحدود چها ر بلیون پوند افت کش ها تولید میگردد .

صنف بندی افت کش ها

CLASSIFICATION OF PESTICIDES

افت کش ها یا پستی سایدها به اساس تعریف عامل کشتن افت راگویند لغت CIDAدرلاتین به معنی قطع کردن از بین بردن و کشتن راافاده مینماید لغت CIDAمعمولا به یک و یا چندین مواد اطلاق میگردد که ساحه استعمال ان در از بین بردن افات مخصوص خیلی وسیع و گسترش داشته باشد .

1- ACARI CIDE: مواد کیمیاوی اند که کنه ها رامیکشند.

2- ARBORI CIDE: مواد کیمیاو ی اند که درخت بته ها و علوفه جات را از بین میبرد.

3- AVI CIDE: مواد کیمیاو ی که پرنده گان را میکشد.

4- : ALJEA CIDI مواد کیمیاو ی که الجی ها رااز بین میبرد.

5- BACTERI CIDE: مواد کیمیاوی که بکتر یا هارا میکشد.

6- FANGI CIDE: مواد کیمیاوی که فنگس رامیکشد .

7- HERBI CIDE: مواد کیمیاو ی که عاوفه های هرزه را از بین میبرد .

8- INSECTI CIDE: مواد کیمیاو ی که حشرات و بعضی اوقات کنه ها را هم میکشد.

9-MITE CIDE: مواد کیمیاوی که کنه ها و عنکبوتها و امثال انرا از بین میبرد.

10-NIMATI CIDE: مواد کیمیاوی است که برای کشتن نیماتود ها بکار برده میشود.

11- PISCI CIDE: مواد کیمیاوی که برای کشتن ماهی استعال میشود.

12-PREDA CIDE: مواد کیمیاو ی که برای از بین بردن افات فقاریه دار استعمال میگردد.

13-RODENTI CIDE: مواد کیمیاوی که برای ازبین بردن موش ها استعمال میشود.

مسمومیت : مسمومیت به دو قسم واقع میگردد 1- حاد 2- متداوم

1- مسمومیت حاد : عبارت از مسمومیت است که یک شخص با تماس یک مرتبه با افت کش ها مسموم گردد.

2- مسمومیت متداوم : یک شخص ممکن چندین مرتبه با یک مقدار بسیار کمی افت کش ها در تماس شود که این مقدارکم شاید در اول مضر تمام نشده ولی به مرور زمان در سیستم بدن تجمع کرده و بالاخره سبب مسمومیت یا مریضی میگردد که این حالت بنام مسمومیت مزمن نیز یاد میگردد.

ارگنو کلورین میتواند در بدن خصوصا درانساج شحمی ذخیره شود همچنان ارگنو کلورین ها میتواند که در بدن مادر ذخیره شده و از وجود مادر به جنین و طفل که تولد میشود انتقال میگردد که طفل تولد شده دروجودش شاید دارای افت کش ها باشد و هم چنان افت کش ها ی گروپ ارگنو کلورین میتواند در شیر مادر ذخیره شده از طریق شیر داخل بدن طفل گردیده و سبب مسمومیت ان گردد.

مقدار کشنده یا LD 50:

با وجودیکه تمام افت کش ها به یک مقدار معین دوز برای انسانها کشنده اند ولی بعضی ها نظر به برخی دیگر شان دارای خطر زیادی میباشد

علما یک طریقه را دریافت نموده اند که به اساس ان شدت زهریت افت کش ها را درجه بندی می نمایند علما افت کش ها را معمولا بالای موش ها و خر گوش هایکه حیوانات تجربوی اند امتحان میکنند ماده کیمیاوی بالا ی پوست حیوان تطبیق گردیده و یا به حیوان خورانیده میشود و یاذریعه حیوان تنفس میگرددبعدا تعین میکنند که چه مقدار افت کش برای کشتن نیم یا 50% یا LD 50 می نامند یا به عبارت دیگر عبارت از مقدار افت کش که برای کشتن پنجاه فیصد حیوان تجربی ضرورت است.

تصمم چه گونه واقع میشود

چهار مرحله که از طریق انها افت کش ها در بدن داخل شده و با عث تصمم میشود عبارتنداز .

1- جلد SKIN

2- دهن MOUGHT

3- بینی NOSE

4- چشمEYES

1- از طریق جلد : این طریقه بسیار معمول دخول افت کش ها در بدن است افت کش ها ممکن در هنگام مخلوط کردن یا بارکردن یا نابود ساختن روی جلد بریزد و داخل بدن گردد بعضی قسمت های بدن دخول افت کش هارا نسبت به سایر قسمت های بدن سریعتر اجازه میدهد در اینصورت گفته میشود که درجه جذب ان قسما بلند است که دخول افت کش ها از طریق جلد و بصورت ذیل طبقه بندی نموه اند.

Ø : پوست سر 35 فیصد

Ø : سوراخ گوش 50 فیصد

Ø : بازه 8 فیصد

Ø : پوست خصیه ها 99 فیصد

Ø : پیشانی 40 فیصد

Ø :شکم 20 فیصد

Ø : کف دست 10 فیصد

Ø : پاها 15 فیصد

2- از طریق دهن : طریقه دیگری که افت کش ها داخل بدن میشود از راه دهن بوده اشخاصیکه میخواهند خودکشی نمایندبعضا افت کش هارا میخورند ولی افت کش ها امکان دارد تصادفا خورده شود این طریق داخل شدن افت کش ها انسان را شدیدا مریض ساخته و انها را حتی میکشدو یااینکه هنگام داوپاشی ویا بعد از دواپاشی نان بخورند اب بنو شند یا سگرت بکشند افت کش ها از طریق دهن داخل بدن شان گردیده و سبب مریضی میگردد

3- از طریق بینی : راه سوم که باعث مسمومیت مردم میشو د از طریق تنفس کردن قطرات و یا پودرافت کش ها بوده و یا اینکه مراعات ننمودن وسایل محافظوی لازم در هنگام دواپاشی امکان دخول افت کش ها از طریق بینی گلو و بالاخره به شش ها میرود که سبب مسمویت میگردد.

4- از طریق چشم : طریقه چهارم که یک شخص بواسطه افت کش ها مسموم میشود هنگامیکه افت کش ها از طریق چشم داخل بدن میگردد هنگام انداختن افت کش ها از یک ظرف به ظرف دیگر چشم ها بصورت صحیح پوشانیده نشو د یا محافظه نشود به اسانی افت کش ها داخل چشم میگردد و یا اینکه یک کارگر با افت کش ها دست زده باشد و به ان دست ها چشم های خورا بمالد خطر مسموم شدن شان میرود که انسان را مریض ساخته با عث کوری یا مرگ میگردد.( 9)

اصول محلول پاشي

بکار انداختن محلول پا شها

محلول پاشها انواع واقسام مختلف دارد که درممالک جهان مورد استفاده قرارمیگیرد ،لاکن درممالک آسیائی بیشتر آفت کشها توسط انواع مختلف محلول پاشها ی خورد هایدرولیکی ک ازطریق دهن آن تمام فعالیت های مربوط ادویه پاشی مانند باز کردن وبستن مواد کیمیاوی ،انداختن وغیره صورت میگیرد مورد استعمال قرارمیگیرد .

همچنان بعضی انواع محلول پاشهای هایدرولیکی نظر به نوع زرع نبات بالای تراکتورها وطیاره های خورد نیز نصب گردیده ومورد استعمال وبهره برداری قرارداده میشود.

ما دراینجا بخاطر آشنائی دربکارانداختن محلول پاشهای هایدرولیکی نوع چانته ئی آنرا مورد بحث قرار میدهیم.

گرچه برهمه واضح است که استعمال آفت کشهای نوع مایع نسبت به انواع دیگر آنهامانند گرانیول وغیره (GRANULOS) بمراتب ارزان واقتصادی میباشد لاکن یکتعدادکثیر ازدهاقین چون از استعمال آنها نتیجه صحیح ومثبت گرفته نمیتواند فلهذا ترجیح میدهند که از آفت کشها ی نوع مایع استفاده نه نمایند عده کثیراز دهاقین شکایت دارند که با آنهم که آفت کشها به اندازه هدایت داده شده مورد استفاده قرار میگیرد لاکن نتیجه آنها قناعت بخش نمیباشد وبانباتات از اثر آن متضرر میگرددپس درهردو حالت ممکن است که در هنگام استعمال نواقص ذیل موجود باشد.

1. ممکن محلول ( مواد کیمیاوی با آب) بصورت صحیح ودرست تهیه نگردیده باشد.

2. ممکن محلول پاش محلول را بطور یکسان ومنظم پاش داده نتوانسته ویا شخصیکه محلول پاشی مینماید باید طریق تهیه واستعمال ادویه وبکارانداختن محلول پاشها ووقت مناسب ادویه پاشی رابصورت صحیح ودرست معلومات مکمل وعملی داشته باشد.

اگر یک دهقان محلول پاش رابصورت درست ونورمال آن بکارمیاندازد نه تنها وظیفه رابه خاطر جلوگیری وکنترول آفات بصورت حسن انجام داده بلکه یک مبلغ هنگفتی را ازمدرک قیمت ادویه(آفت کشها)وضایعات نباتات نیز نصیب میگردد.

یک یا چندین از عوامل ذیل ممکن باعث گردد تامحلول پاشها بصورت یکسان محلول آفت کشها را بالای نباتات پاش داده نتواند.

1. فشار داخل تانک (فشار زیاد ویاکم از اندازه معینه)

2. سرعت رفتار محلول پاش دهنده ( سریع یا آهسته )

3. مسافه بین نوزل (NOZZLE) محلول پاش وحصه بالائی نباتات.

4. اختلاف دراندازه ساحه که محلول پاش دریک مرتبه محلول رابالای نبات پاش میدهد.

فشار داخل تانک :

بمنظور کنترول فشارتانک محلول پاشها مراتب آتی یاید مراعات گردد.

1. تمام اجزای ارتباطی تانک باید وصل وامتحان گردد.

2. متیقن گردد که تمام پیچ های آنها خوب تاب داده شده .

3. ملاحظه گردد تا تمام واشل ها وگاسکیت ها سالم باشد ودرصورتیکه کدام یکی از آنها خراب شده باشد فوراًتجدید گردد.

4. لوله آب پاشی خوب ملاحظه گردد تا سوراخ ومتضرر نگردیده باشد.

5. تانک محلول پاش باید سه برچهار(4/3 ) حصه آن از آب پرشود.

6. تانک محلول پاش باید از آب صاف وپا ک از طریق جالی آن پرگردد.

7. اگرمحلول پاش جالی نداشته باشد باید آب درتانکی آن بواسطه قیفیکه درانتهای آن جالی ویا تکه گذاشته شده باشد انداخته شود تا بواسطه آن ذرات خاک وخاشاک جداشده بتواند.

8. سرپوش نانکی باید خوب محمکم شده باشد.

درصورتیکه سرپوش تانکی ویاپیچ های پمپ خوب قایم نگردیده باشد امکان دارد که دروقت پمپ کردن سست شده وبه فشار اندک از نانکی طرف هوا جدا گردد.

9. تانکی باید توسط هیند لیور( HAND LEVER) درحدود15- 20 دقیقه پمپ گردد تا فشار معین وبه اندازه ضرورت تولید گردد.

10. ازنقطه که لوله آب پاشی باتانکی محلول پاش تماس میگیردروی محلول پاش دهنده باید گشتانده شود زیرا امکان دارد که به اثر جزئی ترین نقص محلول درروی استعمال کننده بریزد وخطر جانی رابه بار آور

11. محلول پاشی امتحانی باید صورت گیرد.

12. نیزل محلول پاش درحدود یک متر از سطح زمین طوری بالا نگهداشته شود که سرآن مستقیماً بالای زمین ( سر پائین ) باشد.

13. والهای آن باز گردد ومشاهده گردد تاقطرات محلول بصورت خوب ویکسان بریزد.

14. اگر قطرات محلول یکه پائین میریزد توسط چشم به آسانی ازهم تفریق گردیده میتوانست ومحلول نیز بصورت مستقیم خارج نمیگردد دراینصورت باید بیشرت پمپ گردد زیراامکان دارد درچنین حالت فشارداخل تانکی کم باشد.

15. گیچ هوا ملاحظه گردد که دروقت پمپ کردن ویا گرفتن هوا از اندازه معین آن تجاوزد نگردد.

سرعت رفتار محلول پاش دهنده

سرعت رفتارشخصیکه محلول (مواد کیمیاوی) رابالای نباتات توسط محلول پاش ادویه پاشی مینماید نیز ازجمله عوامل مهم ادویه پاشی بشمار میرود.

پس بر ادویه پاش لازم است که هنگام ادویه پاشی سرعت رفتار خودرا ثابت نگهدارد یعنی نه بسیار سریع برود ونه بسیار آهسته زیرا درصورت رفتار سریع ممکن که به یکتعداد نباتات ادویه نرسد ودرصورت آهسته ممکن است که یکتعداد ازنباتات ازاثر ادویه پاشی مشبوع گرددکه درهردوصورت نقص به نباتات وارد میگردد.

مسافه بین نوزل محلول پاش وحصه بالائی آن

مسافه بین محلول پاش ونوزل وحصه بالائی نباتات باید بصورت جدی کنترول ومراعات گردد ،زیرا هرنوزل محلول پاش از خواص جداگانه زاویه محلول پاش دارد.

هرگاه فاصله بین نوک نوزل محلول پاش وحصه بالائی نباتات فوق پیدا کند درینصورت ساحاتیکه توسط مواد کیمیاوی (محلول) باید پوشانیده شود نیز فرق پیدامیکند ازاینرو مسافه ها باید ثابت نگهداشته شود .

عرض ساحه که دریک مرتبه ادویه پاشی میگردد.

عر ض ساحه که دریک مرتبه ادویه پاشی میگردد عبارت از عرض آن ساحه است که شخص ادویه پاش دهنده دریک مرتبه ازآن عبور مینماید پس درینصورت ادویه پاشی یادرنظرداشت نوزل محلول پاش عرض ساحه را بصورت دقیق کنترول نماید تا بعضی نباتات ازنارسیدن ادویه محروم وبعضی شان مشبوع نگردد.

اوقات ادویه پاشی حشره کشها:

دانستن وقت مناسب بکاربردن حشره کشها درکنترول آفات نباتی چیزمهم وعمده محسوب میگردد هرگاه تمام مسایل ادویه پاشی مانند استعمال ادویه ،دوز (اندازه) عرض ساحه ، ارتفاع نوزل ازنبات وغیره بصورت دقیق مراعات نگردد .ویا ادویه پاشی دروقت مناست آن استعمال نگردد تمام زحمتکشی دهاقین ویازارع ازبین رفته وکمترین مفادی درکنترول آفات نباتی تصیب اش نمیگردد ازاینرو ادویه پاشی بادرنظرداشت عوامل ذیل اوقات مناسب ادویه پاشی رانجام دهد.

1. مرحله نموئی نباتات

2. مرحله انکشافی

3. شدت ضرر

4. انواع هوا

مرحله نموئی نبات :

حساسیت نباتات درمقابل آفات نباتی ودیگر عوامل بصورت عموم نظربه دوره حیات شان فرق پیدامینماید.

وقتیکه نباتات درمرحله نموئی ابتدائی ( seedling) مبیاشد زیادتر توسط موادیکه درخا ک میباشد ( soil pathogens) ویا توسط حشراتیکه در خاک زنده گی مینماید (soil insects) متضرر میگردند .بعضی حشرات مانند کرمهای قطع کننده ( cut worms) نباتات را درمرحله نموی ابتدائی متضرر میگردانند وبعضی آنها مانندشته برنج ( Rice bugs) وشته وشته گند( sunny bugs) بالای برنج وگندم حمله منمایند که نباتات مذکور نزدیک به پخته شدن باشند .ازینرو باید درکنترول آفات متذکره طبق هدایا ت اشخاص وارد مسلک اقدامات عملی صورت گیرد.

مرحله انکشافی آفت :

واضح است که ترکیب مؤثریت حشره کش ویا بعارت دیگر نتیجه بهتر گرفتن از حشره کشها وسیعاً مروبوط به مرحله انکشافی آفات میباشد.

بطورمثال:

ازبین بردن تخم حشرات توسط حشره کشها عادی خیلی مشکل واز استعمال آن ممکن نتیجه گرفته نشود تا آنکه حشره کشهای دارای نفوذ قوی استعمال نگردد.

همچنان حشرات بصورت عموم دردوره لاروا (Larwa stage ) ودوره مچک (Nymph stage) خیلی زیاد وبصورت حریمانه تغذیه مینمایند.

قانغوزکها عموماً دردوره جوانی خیلی تغذیه مینمایند لاکن شب پرکها وپروانه ها درین دوره بسیارکم تغذیه مینمایند ازاینروکنترول انسانها توسط ادویه هائیکه از طریق تغذیه مؤثر میگردد نیز خیلی ها مشکل به نظر میخورد .یعنی باید توسط عملیه های فومیگنت (دود) ازبین برده شوند.

هکذا حشرات بصورت عموم دردوره پیوپا خیلی سخت ومحفوظ میباشد که از بین بردن آنها درین دوره حیات خیلی ها مشکل میباشد.

شدت ضرر:

این یک واقعیت مسلم است که ادویه پاشی نباتات به نوبه خود پولیست که برای بدست آوردن حاصل خوب مصرف میگردد. یعنی مصرف پولی برای خریداری حشره کشها ،

همچنان ب اثر ادویه پاشی خطرات جانی ومحیطی نیز متصور میگرددازینروبرهر شخص استفاده کننده لازم است تا راجع به ضروری وغیر ضروری بودن استعمال ادویه را درزارعت خویش عمیقاً وهمه جانبه غور نماید.

همچنان استعمال کننده ادویه را لازم است تا مصارف عمومی رادرزراعت خویش از نظر ادویه پاشی وعایدیکه به اثر ادویه پاشی شاید بدست بیاید خوب بخور سنجش نموده بعداً به اساس آن اجرات خویش را عملی نماید.

بصورت عموم تاثیرات آفات بالای نباتات مربوط بعوامل ذیل میباشد.

1. تعداد حشرات ویا گیاه های هرزه (زیاد وکم )

2. ضرریکه به اثر تغذیه حشرات ویاگیاه های هرزه عاید میگردد.

3. قدرت مقاومت نبات.

چون اکثر زارعین وباغداران مسایل فوق را راجع به استعمال نمودن ویا استعمال نه نمودن حشره کشها نمیدانند ازینرو اخذ مشوره ونظریه متخصصین حفاظه نباتات واهل فن درینمورد حتمی پنداشته میشود.

حالات جوی :

حشره کشها بعدازاستعمال با ید بصورت خوب بالای نباتات چسپیده ونفوذ نماید تا به نوع بهتر بالای آفات عمل نمایند .

اگر حشره کشها بالای نباتات استعمال گردیده وبه تعقیب آن باران شدید بارید درینصورت تمام زحمتکشی دهقان عبث میگردد زیرا ادویه که بالای نباتات استعمال نموده قبل از آنکه تاثیرخود رابالای آفات وارد نماید به اثر شدت باران شستشو گردیده وبی تاثیر میشود ازینرو هدایت داده میشود تازارعین وباغداران محترم هنگامی نباتات خودرا ادویه پاشی نمایند که امکان باریدن درهمان روز ویکروز بعد آن موجود باشد .

همچنان هرگاه باد شدید موجود باشد ادویه پاشی نباید صورت گیرد زیرا جریان باد حشره کشها را به اندازه ممکن به جاهای مصؤن وتفریح گاه ها وجاه های گشت وگذار انسانها وحیوانات انتقال دهند چون بصورت عموم جریان وزش باد درساعات اول وساعات اخیر روز خیلی میباشد ازینرو اگر ادویه پاشی نیز درهمان ساعات روز صورت بگیرد خیلی بهتر میباشد(15)

LABEL

ادویه جات کیمیاوب و زراعتی بصورت کل دارای ورقه معلومات یا لیبل میبا شد .کارکردن با دوای بدون لیبل خطرناک است .دروقت کار با ادویه جات مذکور حتما باید مواظب بود که دارای لیبل باشد .

لیبل طور معمول باید هدایات ذیل را دارا باشد:

1. موارد استعمال : به خاطرجلوگیری کدام آفت بالای کدام نبات یا نباتات.

2. مقدار استعمال ( DOSE):مثلا چقدر دوا و چه مقدار آب یا چه مقدار دوا در چقدر ساحه وغیره.

3. زهریت : آفت کش به چه پیمانه زهر است.

4. ترکیب: اجزای فعال و اجزای غیر فعا ل.

5. فارمولیشن : به شکل مایع, گرنیول , پودر وغیره.

6. نام تجارتی : عبارت از نام دوا یکه از طرف کمپنی تهیه کننده برایش داده شده.

7. وزن مجموعی : وزن دوا با با رجامه .

8. وزن خالص : وزن آفت کش.

9. علامات : بخاطر متوجه ساختن استعمال کننده گان راجه به زهری بودن آفت کش به کا ر میرود.

10. خطرات برای انسانها , حیوانات ومحیط زیست.

11. خطرات کیمیاوی وفزیکی : قابلیت انتقال یا انفجاررا دارد.

12. ترتیب ذخیره: سربوتل باید طرف بالا باشد.

13. هدایت راجع به ازبین بردن بارجامه.

14. ورود مجدد به مزرعه : تاثیر دوا تا چند روز یاقی است.

15. نام تولید کننده : دوا توسط کی تولید میشود.

16. آدرس تولید کننده : درکجا تولید شده.

17. تاریخ تولید: چه وقت تولید شده.

18. تاریخ تست : چه وقت تست شده.

19. تاریخ ختم : تا چه وقت قابلیت استعمال را دارد.

20. دیگر معلومات

آفت کشها به چه تر تیب دربدن جذب میشود.

آفت کش ها به چهار طریق بداخل بدن میشود. که باعث مریضی حتی سبب مرگ میشوند عبارتند از.

Ø ازطریق جلد

Ø از طریق دهن

Ø ازطریق بینی

Ø ازطریق چشم

1) از طریق جلد:

این طریق بسیار معمول آفت کش ها درجلد است . آفت کش ها ممکن درهنگام مخلوط کردن یا بار کردن یا نابود ساختن بار جامه روی جلد پاش شوند یا بریزند. بعضی قسمت ها ی بدن دخول آفت کش ها را نسبت به سایرقسمتهای بدن سریعتر اجازه میدهد.دراینصورت گفته میشودکه درجه جذب آن قسما بلند است.

درجه جذب آفت کش هادربدن
1	پوست سر	35%
2	پیشانی	40%
3	سوراخ گوش	50%
4	شکم	20%
5	بازو	8%
6	کف دست	10%
7	پوست خصیه ها	99%
8	پا ها	15%

2) ازطریق دهن:

بسیاری اوقات آفت کش ها از بارجامه ( قطی, با بوتل وغیره) که نام آنها بالای آن درج است گرفته شده در یک ظرف دیگری که فاقد نام ومشخصات آفت کش است. انداخته شده و نگهداری میشود و بعدا موضوع فراموش شده و به فکر آب مشروب وغیره نوشیده میشود. هنگامیکه کارگران بعد ازدست زدن به آفت کش ها نان بخورند آب بنوشند ویا سگرت بکشند آفت کش ها ازطریق دهن داخل بدن شان میگردد.

3) از طریق بینی:

راه سوم که مردم مسموم میشوند از طریق تنفس کردن قطرات ویا پودر آفت کش ها بوده ویا هنگامیکه آفت کش ها از طریق بینی , گلو , و شش داخل جسم میگردد . هنگامیکه کارگران وسایل محافظتی لازم را استعمال ننمایند آفت کشها را تنفس میکنند.

تعمرات که تهویه آن ضعیف باشد. چانس مواجه شدن کارگران را با آفت کش ها زیاد میسازد اشخاصیکه آفت کش ها را بفروش میرسانند باید دقیقا متوجه این امر گرددند

4) ازطریق چشم :

طریقه چهارم که یک شخص بواسطه آفت کش ها مسموم میشوند هنگامی است که آفت کش ها از طریق چشم داخل جسم میگردد آفت کش هایکه داخل چشم میشوندانسان را مریض ساخته باعث کوری ویا مرگ میگردد اگر کارگران در هنگام کار انداختن آفت کش هااز یک ظرف به ظرف دیگر چشم های خودرا درست نپوشانند ویا محافظه ننمایند به آسانی در چشم شان داخل میگردد اگر یک کارگریکه با دستان خود به آفت کش ها دست زده باشد چشمان خودرا بمالد به خطر مسموم شدن با آفت کش ها مبتلا میگردد.

ارائه : LD 50

باوجودیکه تمام آفت کش ها به یک مقدار معین ( DOSE) برای انسانها کشنده اند ولی بعضی ها نظر به برخی دیگرشان خطرناک تر میباشند علما یک طریقه را دریافت کرده اند که باساس آن شدت زهریت آفت کش ها درجه بندی مینمایند.

علما آفت کش هارا بالای حیوانات ( معمولا موشها وخرگوش ها ) امتحان میکنند . ماده کیمیاوی بالای پوست حیوان تطبیق گردیده ویا با حیوان خورانیده ویا ذریعه حیوان تنفس میگردد بعدا تعین میکنند که چه مقدار آفت کش برای کشتن نیم یا (50%) آن حیواناتی که امتحان شده ضرورت است . این مقدار بنام اندازه کشنده 50%( LD50) یادمیشود . LD50 برای آفت کش هایکه زهریت زیاد دارند کم است زیرا مقدار کم آنها ضرورت است تا حیوانات را بکشد. پس هر قدریکه اندازه LD50 کمتر باشد به همان اندازه قدرت زهریت آفت کش زیاد خواهد بود. ( 9)

اندازه LD50 نظر به شدت خطرات آن به انسانها به ملی گرام ماده کیمیاوی درفی کیلو گرام وزن بدن

دوز کشــــــــــــــــنده	درجــــه بــــــــــــــندی	دوز احتمالی کشنده ازراه دهن برای یک نفریکه 150 پوند وزن دارد
کمتر از 50 ملی گرام درفی کیلو گرام	زهریت شدید	چند قطره الی یک قاشق
50 – 500 """"""""""""""	زهریت متوسط	بیشتر از یک قاشق چای الی یک اونس
500- 5000"""""""""""""	زهریت خفیف	بیشتر ازیک اونس تایک پنت یا یک پوند
بیشتراز5000"""""""""""""	نسبتا غیر زهری	بیشتر از یک پنت یا یک پوند

Xیک اونس = 28.30 گرام است

XXیک پنت = 568.3 ملی لیتراست

مشخصات که در لیبل ادویه موجود باشد قرار ذیل

1- نام کیمیاوی ( chemical name )

2- نام تجارتی ( commercial name)

3- ماده فعال ( active ingredients)

4- آدرس کمپنی ( company address)

5- خواص فزیکی ( physical action)

6- موارد استعمال ( usage

7- وزن خالص ( pure Wight

9- تدابیر احتیاطی ( precaution)

10- ال – دی – (LD 50)

11-هدایت برای مصرف کننده گان ........ ( 15)

ليست ادويه جات كه در كلينك وزارت زراعت ثبت شده وجهت مجادله آفات امراض نباتي ازآن استفاده به عمل مي آيد

شماره	اسم ادویه	نوع ادویه	درمجادله علیه	اندازه استعمال
1	دونادیم Donadiam	حشره کش Insecticide	علیه شپشک های نباتی، شکرک ، انواع ملخها ، انواع کفشک ،آفات مکنده وشیر خوارساقه وغیره	یک الی یکنیم سی سی در یک لیتر آب.
2	فیفا نون Fifanon	حشره کش	علیه ملخ ها، ،شپشک خونی ،شپشک ها.	یک و نیم الی دو سی سی در یک لیتر آب
3	سومیسیدین Samicidin	حشره کش	جهت از بین بردن شپشک های نباتی مانند شفتالو،زردالو، مورپتداروغیره مؤثر است.	یک الی یک و نیم سی سی در یک لیتر آب
4	دیازینون پودر Diazinon powder	حشره کش	جهت ازبین بردن کرم مغز خوارسیب ،بهی ،ناک زردالو،مورپتداروغیره	یک تا دو گرام در یک لیتر آب
5	کارباریل ( سوین ) Carbaryl sevin wp82%	حشره کش	جهت از بین بردن حشرات مانند کرم تخم خوار سیب شفتالو، کفشک ،گندم ،انواع ملخها، انواع شپشک ها ؛ مورپتدار وغیره	دو تا سه گرام در یک لیتر آب
6	دپترکس پودر Depterex 80%	حشره کش	دردرجه اول علیه آفات جونده	یک الی یکنم کیلو گرام در فی هکتار
7	سوپر تاپ Super top	حشره کش	برای از بین بردن ترپس پیاز ،بادنجان رومی ،درختان میوه ؛کاهو ،نخود،لوبیا،مگس سفیددر مزارع پالیز،کفشک گندم و در مزارع پخته وغیره مورد استعمال دارد.	نیم تا یک سی سی در یک لیتر آب
8	ساپیر میتوات sypermetawat	حشره کش	علیه ملخها، کفشک گندم، شپشک های نباتی د رمزارع غلات، سبزیجات و درختان میوه جا ت.	یک الی یکنیم سی سی در یک لیتر اب
9	دیملین Dmeline	حشره کش	علیه ملخها، کفشک گندم، شپشک های نباتی د رمزارع غلات، سبزیجات و درختان میوه جا ت.	0.4-0.5 گرام در یک لیتر آب
10	دانتیول Denteul	حشره کش	حشره کش وکنه کش موثر است درباغات میوه ومزارع سبزیجات استعمال میشود	از یک الی یکنیم سی سی در یک لیتر آب
11	ملتاین مایع Malathion	حشره کش	مجادله علیه شپشک های نباتی وغیره استعمال میگردد.	از یک الی یکنیم سی سی در یک لیتر آب
12	سایپر مترین ypermetren s	حشره کش	علیه کرمهای لشکری وقطع کننده استعمال می شود .	یکنیم تا دو سی سی در یک لیتر آب
13	لارسبینlarsben	حشره کش	علیه شپشک های خونی و حشره سپردار	نیم الی یک سی سی در یک لیتر آب
14	فنور لریتfonorlret	حشره کش	مجادله علیه شپشک ها ،کرم ها نباتی وغیره استعمال میگردد.	به اندازه یکنیم سی سی دریک لیت آب استفاده شود.
15	دینادیول 40%	حشره کش	علیه شپشک های نباتی ،چیچک های نباتی ،مورپتداروغیره استعمال میگردد.	به اندازه یکنیم سی سی دریک لیت آب استفاده شود.
16	پودر ویتاواکس 80% Vata vax 80%	قارچ کش	علیه امراض قارچی وضد عفونی کردن تخمیانجات چون گندم برعلیه سیاه قاق پهنان وآشکاراستفاده میگردد.	به اندازه دو گرام ان دریک کیلو گرام تخم گندم
17	پودر زینب Zineb	قارچ کش	علیه امراض قارچی مانند پژمردگی شفتالو پیچیدگی برگ شفتالو جرب سیب و غیره	دو تا سه گرام در یک لیتر اب
18	منکوزیب Mancozib	قارچ کش	علیه امراض قارچی خاکسترک پیچ خوردگی برگ شفتالو وغیره	دو تا سه گرام د ریک لیتر اب
19	کاپراوکسی کلرایدcupe oxy r (کوپراویت بلو) Chloride	قارچ کش	علیه امراض قارچی پیچ خوردگی برگ شفتالو جرب سیب و ناک ، قرغنه تاک وغیره	دو تا سه گرام د ریک لیتر اب
20	سلفر SULPER	قارچ کش	علیه امراض قارچی مانند خاکسترک تاک ، سیب ، مرسل و غیره	به شکل پودر استعمال میگردد ودر ساختن لایمسلفرنیز از ان استفاده به عمل می اید
21	آنتراکول ANTRACOL	قارچ کش	علیه امراض قارچی استفاده به عمل می آید.	به شکل پودر استعمال میگردد .
22	ویتبل سلفر WETABLE SULPER	قارچ کش	علیه امراض قارچی مانند خاکسترک تاک و خاکسترک سیب و غیره	به شکل پودر استعمال میگردد .
23	توفوردی 2-4-D	گیاه کشها	علیه گیاهان هرزه پهن برگ در مزارع گندم و جو استفاده به عمل می اید	4 سی سی در یک لیتر آب .
44	پوماگراس Pumagrass	گیاه کش	گیاه کش سیستمیک بوده که بر علیه جودر،دم اسپ قیاق ودیگر سوزن برگان استعمال می گردد	دونیم لیتر در یک هکتار
25	دکلوفوپ ام Diclophop M	گیاه کش	برای باریک برگها از ان استفاده به عمل می آید	یک تا دو سی سی در فی لیتر اب استفاده میگردد
26	دایکوفالDico fall	کنه کش ها	جهت از بین بردن کنه های نباتی از ان استفاده به عمل می اید	یک تا دو سی سی در فی لیتر اب استفاده میگردد
27	زنک فاسفاید Zinc phophide	موش کشها	علیه موشهای خانگی،صحرایی وغیره استفاده میشود.	50gr دریکkg طعمه مخلوط میگردد.
28	المونیم فاسفیت Aluminum phophide	موش کشها	علیه موشهای صحرایی وگدام استفاده میشود.	تابلیت ها در سوراخها گذاشته می شود.

قرار شرح فوق لست ادویه جات زراعتی که دربازاردریافت میگردد تحت نظر محترم داکتر عبدالرحمن صبوری مشاور ریاست عمومی حفاظه نباتات و قرانطین درظرف یک ورق ترتیب وتقدیم است. (12)

ليست ادويه جات كه درادويه فروشي شين زر موجود است.(13)

Product Name

Insecticide

Acephate

Azinphos-methyl

Bensulide

Chlorethoxyfos

Chlorpyrifos

Chlorpyriphos-methyl

Diazinon

Dichlorvos (DDVP)

Dicrotophos

Dimethoate

Disulfoton

Ethoprop

Fenamiphos

Fenitrothion

Fenthion

Fosthiazate

Malathion

Methamidophos

Methidathion

Methyl-parathion

Mevinphos

Naled

Omethoate

Oxydemeton-methyl

Parathion

Phorate

Phosalone

Phosmet

Phostebupirim

Pirimiphos-methyl

Profenofos

Terbufos

Tetrachlorvinphos

Tribufos

Trichlorfon

Cypermethrin

Advantage

Denadaol

Emamectin

Endosulfan

Fanvalrate

Larsbin

malathion

Monocrotophos

Superwork

Thimithwat

Tracer

Fungicide

Benomyl

Captafol

Captan

Chloroneb

Chlorothalanil

Coper Oxychloride

Coper Oxychloride jermany

Cyclohexamide

Ferbam

Folpet

Hexachlorobenzene

imida Chloprid

Iprodione

Mancozeb

Metalaxal

Metalaxyl

Metam sodium

Pentachloronitrobenzene

Thiabendazole

Thiram

Triadimefon

Wettable Sulphur(Kumulus)

Ziram

Rodenticide

Zinc Sulfate

Klerate

Almoniumm Phosphate

Miticide (Acaricide)

Toopas

Tracer

Herbicide

Propazine

2,4,5-T

2,4,-D

2,4-DB

Acetochlor

Alachlor

Arsenicals

Asulam

Atrazine

Cyanazine

Dicamba

Dinitrocresol

Dinitrophenol

Dinoseb

Dinosulfon

Diquat

Diuron

Flumeturon

Fosamine ammonium

Glyfusinate

100

Glyphosohate

101

Lead arsenate

102

linonuron

104

MCPA

105

MCPB

106

MCPP

107

Metolochlor

108

Paraquat

109

Pentachlorophenol

110

Phosphonates

111

Propachlor

112

Propanil

113

Rimsulfuron

114

Simazine

115

Tebuthiuron

116

Terbucarb

117

Thiobencarb

118

Nematocide

119

Fueradan

120

Salwrex

121

Tenakil

خصوصيات كه هرادويه فروش بايد داشته باشد ازلباس طبعي دست كش پوزبند را در

وقت خريد فروش وبازوبسته كرند ادويه جات باخود داشته باشد .

تعداد ازعوامل فزيكي وبيولوژيكي علف كش هارا درخاك تحت تاثر قرارميدهد.(14)

ادويه به چندين قسم بعد ازمحلول پاشي تجزيه ميگردد 1.تبخير2.تجزيه نوري

3.جذب توسط گياهان هرزه 4.تبادله باخاك وآب 5.تجذيه مكروبي 6.توسط جريان

آب سطحي 7.محلول درآب وخاك 8. نفوذبه لايه هاي زيرزميني . (14)

نتجه گيري :

جوامع كه مادرآن ذنده گي ميكنيم جوامع فقروگرسنگي است كه مردم اين جوامع اكثرأ

درزراعت كارميكنند ومعيشت ذندگي شان را براورده ميكنند.

امروزكه 80-90% اقتصاد كشوررازراعت تشكيل ميدهد مگربااين همه مشكلات توجع خاص درباره زراعت صورت گرفته نشده است وهچ ورگان زراعت راحمايت

نكرده است اگرشده بسيارناچيز است .

زراعت دركشورما نسبت به كشورهاي ديگرجهان عقب مانده است وعلت عقب مانده گي آن بيسوادي است كه مردم افغانستان به آن روبرواست .

علت كه زراعت عقب مانده است استفاده نادرست ازعلم زراعت وطريقه بزر وكشت نبات واستفاده نادرست ادويه جات ميباشد . دهاقين كه ادويه جات را استعمال ميكنند ازدوذ تعين شده كه بالاي ليبل ادويه است آگاهي ندارند ،ووقت استعمال ادويه جات رانمي فهمند همين علت است كه كيفيت مواد زاعتي درافغانستان به سطح پاين قراردارد .

ونيز نبودن امكانات براي متخصصين زراعت يگانه علت عقب مانده گي شده ميتواند ،ونيزيگانه علت عقب مانده گي بي توجه محصولان زراعت مي باشد كه از ساحه بازديد نميكند .

وعلت اساسي عقب ماندگي زراعت درافغانستان استعمال نادرست مواد كيمياوي ميباشد كه ازكميت وكيفيت محصولات كاسته شده است .

امروزادويه جات را درافغانستان اشخاص غيرفين درلب سرك ها به فروش ميرسانند وازخصوصيات (پيستي سايد) آگاهي ندارند وسفارش نادرست آنها باعث ازبين رفتن درختان مثميرميگردد .

قسميكه بنده يك نوع ادويه را كه دست فروشان به فروش ميرساند ازآن پرسيدم قيمت آن را ونيزدرمورد استعمال دواكه پرسيدم جواب غلت برايم داد چون درليبل دوا دو (سي سي ) براي من چهار(سي سي ) گوفت اين همه علت عقب مانده گي سواد است وهمين قسم سفارش باعث كه دركميت وكيفيت محصولات كاهش رونماميگردد ،وهمين قسم استعمال را درولايت ورد ك نيزديدم كه يكي ازباغبانان استفاده كرده بود وچندين ولايات چنين كارشده است .

ودرآخرازتمام اشخاصكه وظيفه اين كاررابه عهده دارند خواهش ميكنم كه دراين موضوع دقت كنندونظربه خصوصيات پستي سايد ها عمل كنند ومرجع كه پيستي سايد را به فروش ميرسانندازدقت كارگرفته ازعمل ونقل وغيره مواد ادويه جات است دقت نمايند وازاشخاص فني دراين موركاربگيرند.

ومن الله توفق

مأخذ

15. آمريت پيستي سايد وزارت زراعت

13. ادويه فروشي شين زر .امراض معمول درافغانستان وليست ادويه جات .

11. الهي نيا .داكترسيد علي .(1382) بيماري شناسي گياهي وشناخت قارچ ها و

سايرعوامل بيماريها درگياهان .ص ص ص 65-66-68-71-73- 76-79-

81-82- 83-86-.

10 . جرج ووير.ترجمه سليمان نژاديان . ابراهم (1377) خود آموزآفات كش ها

انتشارات دانشگاه تهران ص ص ص 45-46-85-95

14. زنده. داكتراسكندر—وصارمي داكترحسين (1381) علف كشها .انتشارات

دانشگاه تهران .ص (25) .

16. عثمان خيل .حامد .(1385) ادويه جات زراعتي انتشارات فاكولته زراعت

دپارتمنت حفاظه نباتات.

12. كلينك وزارت زراعت .داكتر عبرالرحمن صبور (1385) .تحي يك صفه .

Monday, August 1, 2011

سروی ادویه جات درشهرکابل

روشهاي استفاده از ادويه جات :

1 comment: